Nice Yillara Cassio Lincoln De Souza Mutlu Yillar Dogum Gunun Kutlu Olsun 30. yas gunu

Mutlu Yıllar Cassio Lincoln

Galatasaray Profesyonel Futbol Takımı oyuncularımızdan Cassio De Souza Soares Lincoln'un 30. yaşgününü kutlar, kendisine sağlık ve mutluluk dolu yıllar dileriz.


Galatasaray Spor Kulübü ve yural.net :d

iklim Tipleri sunu indir slayt indir ppt indir 9. sinif ders sunulari slaytlari indir

Sevgili COĞRAFYA dostları....sizlere "iklim tipleri" ile ilgili hazırladığım sunuyu paylaşmaktan
mutluluk duyduğumu belirtmek isterim...güle güle kullanın...


http://uploaded.to/?id=tkys3s

tsunami sunu slayt indir ppt indir 9. sinif ders sunlari indir slaytlari indir ppt leri indir

görüntüler ürpertici ama güzel bir sunu.

http://s2.dosya.cc/Tsunami.ppt.html

Turkiye'de tarim ve hayvancilik ppt sunum slayt indir 9. sinif ders sunulari slaytlari indir

http://rapidshare.tv/598539

Dunyanin sekli ve Hareketleri sunum slayt indir 9. sinif ders sunulari slaytlari indir

Dünyanın Şekli ve Hareketleri ile ilgili dosyanın içinde bir çok sunudan derlenip hazırlanmış 3 tane ayrı sunu mevcut.sunuları ppt ile sıkıştırrrdım.1.9 mb oldu..1.sunuyu ben derledim.diğerleri hazır.. daha önceden indirdiğim sunular.
1-Dünyanın Şekli ve Hareketleri
2-Ekinoks ve soltistler
3-Gün değişimi

Link:http://s1.dosya.cc/YeniKlas_r_21.rar.html

turkiyenin daglari sunu slayt indir 9. sinif ders sunulari slaytlari indir

http://rapidshare.com/files/127809211/tuerkiyenin_da__287_lar__305_.rar.html

faydalı olur düşüncesindeyim...resimler oldukça kaliteli

Bulut cesitleri ve ozellikleri sunum slayt indir 9. sinif cografya ders sunulari snumlari slaytlari indir

Bulut çeşitleri ile ilgil hazırladığım sunum umarım beğenirsiniz.

www.cografyaogretmeni.org/dosya.php?id=233

97 ve 03 ler için. üzerindede değişiklik yapabileceğiniz şekilde. dowland linki

http://uploaded.to/?id=8saa22

Kiyi Tipleri sunu slayt indir 9. sinif cografya sunumlari slaytlari indir

Kıyı tipleri ile ilgili bir sunu. Faydalı olması dileğiyle.

http://rapidshare.com/files/89711329/k__305_y__305_lar.pdf.html

yonler ve yon bulma ile ilgili kisa bir sunum indir slayt indir ppt indir 9. sinif cografya ders sunulari slaytlari indir

merhabalar yönler ve yön bulmaile ilgili çok kısa bir sunum. işinize yaraması dileğiyle.

http://www.dosya.cc/Y_NLERNASILBULUNUR.ppt.html

icinde sifreyi cozun bakalim :D

akarsular sunu indir slayt indir ppt indir 9. sinif cografya ders sunulari slaytlari indir

sunudaki fotoğraflar işinize yarayabilir (ppt minimizer ile sıkıştırılmıştır).

http://dosya.cc/river_PPTminimizer_.ppt.html

dunyanin sekli sunu indir slayt indir ppt indir 9. sinif ders sunumlari slaytlari indir

dünyanın şekli ve sonuçları hakkında bilgi veren, basite indirgenmiş bir sunum

http://www.dosya.cc/D_nyan_n_ekli.rar.html

Yagis cesitleri ve yagis sekilleri sunu indir slayt indir ppt indir 9. sinif ders notlari sunumlari slaytlari indir

Yağış çeşitleri ve yağış şekilleri.


http://www.4shared.com/file/59805942/d2bc243a/yagislar__PPTminimizer_.html

Norvec Fiyordlari sunu indir slayt indir download 9. sinif ders sunulari slaytlari indir

Norveç Fiyordları

gerçekten çok güzel arkadaşlar...

( Sitemizin trafiği için lütfen reklamları tıklamayı unutmayalım )

iyi seyirler...


http://www.dosya.tc/norve_fiyordlar_.pps.html

izohipsler sunu indir slayt indir 9. sinif ders sunlari indir slaytlari indir

İZOHİPSLER




http://www.4shared.com/file/64418648/6ea5dd2c/izohipsler__PPTminimizer_.html

Dunyanin Kuresel seklinin Sonuclari sunu indir slayt indir 9. sinif ders sunulari slaytlari indir

dünyanın küresel şeklinin sonuçları ile ilgili bir sunu hazırlamaya çalıştım sayın hocalarım yorumlarınızı bekliyorum...

http://www.dosya.cc/D_NYA__8217_NINK_RESEL_EKL_VESONU_LARI.rar.html Ofice 2007


http://www.dosya.cc/aninKureselSeklininSonuclariCografyaBiz.zip.html Ofice 2003

Harita Bilgisi sunum indir slayt indir 9. sinif ders sunumu slayti indir

aşağıdaki linkte "Harita Bilgisi" konulu power point sunusu yer almaktadır.

Faydalı olması dileğiyle.



http://rapidshare.com/files/149628554/HAR__304_TA_B__304_LG__304_S__304_.ppt.html

Bolgeler,akarsular ve goller sunum indir slayt indir 9. sinif ders sunumlari slaytlari

Bölgeler,akarsular ve göller

yeni link aşagıda..

http://uploaded.to/?id=2bbiia

Yerin Olusumu-yapisi-Kitalarin kay-zamanlar- icKUVVETLER sunum indir slayt indir 9. sinif ders sunulari slaytlari

Birçok sunudan derlendi.Emeği geçenlere teşekkürler. Fotoğraf ve şekiller ile görsel hale getirildi ,zenginleştirildi.
Güle güle kullanın
http://www.dosya.tc/ap_s_-K_talar_nkay-zamanlar-__KUVVETLER.ppt.html

Beseri Sistemler sunu indir slayt indir 9. sinif ders sunulari

Beşeri Sistemler ve Yerleşmlerin Kuruluşu-Gelişimi konuları için hazırlanmış iki sunu.

Sunuda birkaç değişiklik yapıldı.

http://uploaded.to/?id=fiic43

Turkiye'nin iklimi Sorulari sunu indir slayt indir cografya

Konuları işlerken değerlendirme yapmanıza yarayacak bir sunu


http://rapidshare.com/files/21527883/TueRK__304_YE_N__304_N___304_KL__304_M__304__SORULARI__SUNU_.ppt.html

Llanelli - Aberystwyth macini canli izle canli anlatim golleri izle seyret spormax iddaa sonuclar iddaa tahminleri Wales: Premier Division

Llanelli - Aberystwyth maci bugun saat 21.30 da baslicak...

Feyenoord - Heerenveen macini canli izle canli mac izle canli anlatim canli sonuclar skor gol bugun Hollanda: KNVB Cup

Feyenoord - Heerenveen maci bugun saat 21.45 de baslicak...

FC Dordrecht - De Graafschap macini canli izle seyretcanli anlatim Hollanda: KNVB Cup

FC Dordrecht - De Graafschap maci bugun saat 21.00 da baslicak...

Asteras Tripolis - Iraklis macini canli izle canli anlatim canli mac skorlari maci dinle Yunanistan: Cup

Asteras Tripolis - Iraklis maci bugun 16.45 de baslicak...

Honka - KuPS macini canli izle seyret canli anlatim canli mac skorlari sonuclari Finlandiya: Ligi Cup Grp. 2

Honka - KuPS maci bugun saat 15.00 da baslicak...

Port Vale - Gillingham macini canli izle canli anlatim canli skor iddaa tahminleri goal ingiltere: Ligi 2

Port Vale - Gillingham maci bugun saat 21.45 de baslicak...

Dag and Red - Exeter macini canli canli anlatim canli dinle canli skorlar ingiltere: Ligi 2

Dag and Red - Exeter maci bugun saat 21.45 de baslicak...

Aldershot - Notts Co. canli mac izle macini canli izle canli anlatim canli skorlar ingiltere: Ligi 2

Aldershot - Notts Co. maci bugun saat 21.45 de baslicak...

Accrington - Darlington canli mac izle canli anlatim canli skorlar canli canli izle golleri izle ingiltere: Ligi 2

Accrington - Darlington maci bugun saat 21.35 de baslicak...

Peterboro - Milton Keynes Dons macini canli izle canli anlatim canli skorlar canli iddaa tahminleri ingiltere: Ligi 1

Peterboro - Milton Keynes Dons maci bugun saat 21.45 de baslicak...

L.Orient - Southend canli mac izle seyret mac anlatimi canli skorlar spormax ingiltere: Ligi 1

L.Orient - Southend maci bugun saat 21.35 de baslicak...

Brighton - Luton canli mac izle macini canli izle golleri izle canli anlatim canli skorlar ingiltere: Johnstones Paint Trophy

Brighton - Luton maci bugun saat 20.45 de baslicak...

Scunthorpe - Rotherham canli mac izle seyret canli anlatim canli skor mac sonuclari ingiltere: Johnstones Paint Trophy

Scunthorpe - Rotherham maci bugun saat 21.30 da baslicak...

Oxford - Forest Green macini canli izle seyret canli anlatim canli skorlar canli toplu skorlar goller izle ligler ingiltere: Blue Square Premier

Oxford - Forest Green maci bugun saat 21.45 de baslicak...

Shakhtar Donetsk - Las Palmas canli mac izle canli anlatim canli sonuclar spormax international: Club Friendlies

Shakhtar Donetsk - Las Palmas maci bugun saat 21.00 da baslicak...

Hamburger SV - Hansa Rostock macini canli izle seyret canli anlatim canli mac sonuclari international: Club Friendlies

Hamburger SV - Hansa Rostock maci bugun saat 20.00 da baslicak...

Bor. Monchengladbach - Bor. Dortmund canli mac izle canli anlatim canli sonuclar canli iddaa tahminleri international: Club Friendlies

Bor. Monchengladbach - Bor. Dortmund maci bugun saat 19.00 da baslicaktir...

VfB Stuttgart - Freiburg canli mac izle seyret canli anlatim canli dinle canli sonuclar international: Club Friendlies

VfB Stuttgart - Freiburg maci bugun saat 19.30 da baslicaktir...

Lech Poznan - Werder Bremen canli mac izle canli anlatim spormax seyret canli sonuclar international: Club Friendlies

Lech Poznan - Werder Bremen maci bugun saat 18.30 da baslicaktir...

Hertha Berlin - Young Boys canli mac izle canli anlatim canli sonuclar iddaa tahmin international: Club Friendlies

Hertha Berlin - Young Boys maci bugun saat 17.00 da baslicak...

Queens Park - Peterhead Canli mac izle golleri izle canli anlatim spormax sonuclar iskocya: Tennents Scottish Cup

Queens Park - Peterhead maci bugun saat 21.45 de baslicak...

Guingamp - Brest maci canli izle spormax canli anlatim golleri izle Fransa: FA Cup

Guingamp - Brest maci bugun saat 21.30 da baslicak...

Manchester United - Derby canli mac izle canli skor canli anlatim dinle gol ingiltere: Carling Cup iddaa tahminleri

Manchester United - Derby maci bugun saat 22.00 da baslicak...

Doncaster - Cheltenham canli mac izle canli anlatim canli sonuclar iddaa mac sonuclari ingiltere: FA Cup

Doncaster - Cheltenham maci bugun saat 21.45 De Baslicak...

Liverpool Everton mac sonucu macin ozet golleri izle canli anlatim mac sonucu 1 0 skor sonuclari

Liverpool sahasinda Everton i 1 - 1 lik beraberlikle sona eriyor buyuk cekismeye sahne olan macta kazanan olmadi mac sonucu

Liverpool - 1 Everton - 1 ...

fortis turkiye kupasi kura sonuclari belli oldu ceyrek final kuralari fenerbahce bursa galatasaray sivas besiktas antalya

Fortis Turkiye Kupasi Ceyrek Final Kuralari Bugun Cekildi iste Eslesmeler

ANTALYASPOR-BEŞİKTAŞ

DENİZLİSPOR-ANKARASPOR

FENERBAHÇE-BURSASPOR

GALATASARAY-SİVASSPOR

Liverpool 1 Everton 0 macini canli izle canli skor canli anlatim maci dinle goal iddaa tahminleri tuttu

Ve beklenen gol Liverpool dan geliyor dakika 77 atildi gol ve Liverpool Everton Karsinda Su Anda 1 - 0 onde

Macta Su Anda Dakika 84...

Liverpool Everton canli mac izle canli anlatim maci dinle seyret skor kac kac ingiltere: Premier Ligi

Liverpool Everton macinda hala gol sesi yok dakikalar tukeniyor...

Herhangi birisi gol bulsa mac acilacak ama gol gelmiyor...

Su anda macin 76. dakikasi oynaniyor...

Frosinone Grosseto canli mac izle macin canli anlatimi 2 0 oldu dakika gol italya: Serie B

Frosinone Grosseto macinda dakika 86 da Frosinone un buldugu golle Frosinone 2 0 one geciyor...

Mac da bu skorla bitiyor Frosinone - 2 Grosseto - 0

Frosinone Grosseto canli mac izle seyret canli anlatim gol iddaa tahminleri italya: Serie B skor tahminleri

Frosinone Grosseto macinda dakika 79 ve Frosinone nin 1 - 0 lik ustunlugu devam ediyor...

Yeovil Leicester canli mac izle canli anlatim seyret sonuclar skor tahminleri İngiltere: Ligi 1

Yeovil Leicester macinda 79. dakika oynaniyor ve Leicester in 1 - 0 lik ustunlugu devam ediyor...

Pachuca Tigres canli mac izle canli anlatim canli dinle Meksika: Primera Division Clausura toplu sonuclar

Pachuca Tigres maci Pachuca nin 4 - 1 lik ustunlugu ile sona erdi...

Liverpool Everton canli mac izle seyret canli anlatim dinle son dakika gol dakika skor ingiltere: Premier Ligi toplu sonuclar

Liverpool Everton macinda dakika 64 hala gol sesi cikmadi macta..
Mac cok cekismeli geciyor....

Cesena Ravenna canli mac izle canli anlatim dinle golleri izle italya: Serie C1 A

Cesena Ravenna macinda Ravenna 70.dakikada buldugu golle 2 1 onde macta su anda 76. dakika oynaniyor...

Deportiva Carmelita Universidad de Kosta Rika macini canli izle seyret canli anlatim Kosta Rika: Clausura ligi toplu sonuclar

Deportiva Carmelita Universidad de Kosta Rika macinda galip gelen taraf 2 - 1 lik skorla Deportiva Carmelita oluyor...

RC Kouba USM El Harrach macinin golleri macini canli izle sonuclari iddaa tahmin Cezayir: 1. Division goal

RC Kouba USM El Harrach macinin galibi yok mac golsuz beraberlikle sona erdi 0 - 0

JS Kabylie ES Setif macini canli izle canli anlatim mac sonuclari Cezayir: 1. Division toplu sonuclar iddaa

JS Kabylie ES Setif macinn sonucu JS Kabylie - 2 ES Setif - 1

Frosinone Grosseto macini canli izle canli anlatim sonuclari iddaa tahmin italya: Serie B

Frosinone Grosseto macinda su anda 57. dakika Frosinone nin 1 0 lik ustunlugu var macta...

Kaiserslautern Bayern Munchen macini canli izle mac golleri izle canli anlatim international: Club Friendlies iddaa tahminleri toplu sonuclar

Bayern Munchen deplasmanda Kaiserslautern i 2 0 maglup etti mac sonucu
Bayern Munchen - 2 Kaiserslautern - 0

Honduras sili macinin golleri izle canli anlatim sonucu international: Friendlies iddaa tahminleri toplu sonuclar

Honduras sili macinda Honduras sahasinda siliyi 2 0 maglup etti...

Adanaspor Kasimpasa macinin gollerini izle 3 - 1 iddaa tahminleri toplu sonuclar tff 1. lig

Adanaspor kendi sahasinda Kasimpasaya 3 1 yenildi...

Liverpool - Everton macini canli izle seyret canli anlatim canli sonuclar iddaa tahminleri ingiltere: Premier Ligi toplu sonuclari

Liverpool everton macinin ilk yarisi 0 0 lik esitlikle sonuclandi... liverpool bastiriyor...

e - okul aciliyor veli bilgilendirme sistemi online acik sozlu yazili bak sonuclari ogren

E Okul Su anda onLine arkadaslar dilediginiz gibi girebilirsiniz....

http://e-okul.meb.gov.tr/Ilkogretim/Veli/iov00001.aspx

E- okuldan resmi aciklama veli bilgilendirme sistemi 24 ocak cumartesi gunu acilacak

e-Okul Veli Bilgilendirme Sistemine giriş, 24 Ocak 2008 tarihine kadar karne hazırlıkları nedeniyle 19:00--08:30 saatleri arasında yapılabilecektir.

El Vigia Dep. Italia maci sonucu canli anlatim canli mac izle Venezuela: Primera Division

El Vigia Dep. Italia macinda 90.dakika Dep. Italia 2 1 onde

Uzatma dakikalari oynaniyor macta...

Germinal B. Genk macinin ozet golleri puan durum yural.net skor tahminleri

Germinal B. Genk karsisinda 3 1 one gecti dakika 82 geldi gol

Su anda Dakika 86...

Sporting CP P.Ferreira macinda gol izle golleri izle ozetini izle yural.net iddaa tahminleri

Sporting CP P.Ferreira macinda Sporting CP dakika 88 de farki 4 e yukseltti Skor Simdi 5 - 1

Su anda Macta uzatma dakikalari oynaniyor Maci Sporting CP 5 -1 gibi farkli bir skorla kazaniyor...

Caracas Anzoategui macindan gol haberi 1 0 oldu durum yural.net son dakika spor haberler iddaa sonuclari

Caracas Anzoategui macindan da gol haberi geldi dakika 30 da Caracas 1 0 one gecti

Su anda dakika 35...

Zamora FC Minerven macinin canli izle golleri izle tahmin yap kazan yural.net Venezuela: Primera Division

Zamora FC Minerven macin da Minerven 1 - 0 one gecti dakika 28

Su anda dakika 31...

Mineros De Guayana Estudiantes Merida macini canli izle anlatim canli skorlar yural.net iddaa tahminleri Venezuela: Primera Division

Mineros De Guayana Estudiantes Merida macinda Mineros De Guayana dakika 23 de 1 -0 one gecti..
Su anda dakika 28 ...

Sporting CP P.Ferreira macini izle skor 4 1 oldu canli anlatim yural.net toplu sonuclar iddaa tahminleri Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B

Sporting CP P.Ferreira macinde Sporting CP 4. golu buluyor ve P.Ferreira karsisinda 4 - 1 one geciyor...Dakika 80 da atildi gol
Su anda dakika 83 Skor 4 -1 devam ediyor..

Sporting CP P.Ferreira macini canli izle canli anlatim toplu sonuclar iddaa tahminleri lig Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B

Sporting CP P.Ferreira macinda gol olmaya devam ediyor Sporting CP 3. golunu dakika 73 de buluyor... Durum Simdi 3 - 1

Su anda Macin 80. Dakikasi...

Tottenham Portsmouth macinin gollerini izle mac canli anlatim ingiltere ligi sonuclari toplu iddaa tahminleri

Tottenham, sahasında Portsmouth'u konuk etti ve mücadele 1-1'lik eşitlik ile sonuçlandı.Tottenham'ın kabusu bitmiyor: 1-1
İngiltere Premier Ligi'nde oynanan 22. hafta karşılaşmasında Tottenham, sahasında Portsmouth'u konuk etti ve mücadele 1-1'lik eşitlik ile sonuçlandı. İlk yarısı golsüz eşitlikle sona eren maçta, Portsmouth 50. dakikada D. Nugent ile öne geçerken, Tottenham'ın beraberlik sayısını 70. dakikada J.Defoe kaydetti. Kalan dakikalarda iki takım da başka gol bulamadı ve karşılaşma 1-1 sona erdi.

Bu skorun ardından 20 puanla ligin dibine demir atmış olan Tottenham, puanını 21'e yükseltirken, galibiyet hasretini de 6 maça çıkardı. Ligde tam 5 maçtır kazanmayan ve 23 puanda bulunan Portsmouth ise 24 puana yükseldi.

Romanin torino deplasmaninda 90 da buldugu super gol rovasata Baptista

Sporting CP P.Ferreira macini canli izle seyret maci canli anlatimi Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B

Sporting CP P.Ferreira macinda Sporting CP tekrar one gecit dakika 61 de..
Su anda Macin 67.dakikasi oynaniyor Su anda Skor 2 - 1

Almeria Atl.Madrid maci canli izle seyret canli anlatim bedava ispanya: LiGA BBVA puan durumu mac sonuclari

Almeria Atl.Madrid macinda Atl.Madrid Beraberligi yakaladi dakika 28' de

Su anda dakika 32 Skor 1 - 1

Sporting CP P.Ferreira macini canli izle seyret canli anlatim Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B son durum puan durumu

Sporting CP P.Ferreira macinda Sporting CP 52. dakikada Durumu 2 0 yapti.

Su anda dakika 60...

El Vigia Dep. Italia maci canli izle anlatim iddaa ve mac tahminleri Venezuela: Primera Division

El Vigia Dep. Italia macinda Dep. Italia 1 0 lik ustunlugu var macta ilk yari sona erdi...

Almeria Atl.Madrid macini canli izle maci canli anlatim ispanya: LiGA BBVA toplu sonuclar

Almeria Atl.Madrid macinda 17. dakika ve Almeira 1 0 one gecti dakika su anda 22...

Lazio Juventus macini canli izle seyret mac canli anlatimi 1 1 italya: Serie A toplu sonuclar

io Juventus maci nefesleri kesiyor 2 takim arasinda muthis cekisme geciyor macta su anda 45.dakika ve 1 -1 lik beraberlik var...

Aragua FC LLaneros Guanare Macini canli izle canli anlatim Venezuela: Primera Division toplu sonuclar iddaa tahminleri

Aragua FC LLaneros Guanare Maci yarin saat 00.30 de baslicak...

Zulia Carabobo FC canli anlatim canli maci izle mac tahminleri Venezuela: Primera Division toplu sonuclar

Zulia Carabobo FC maci bugun saat 22.30 da baslicak...

Zamora FC Minerven macini canli izle canli anlatim Venezuela: Primera Division toplu sonuclar

Zamora FC Minerven maci bugun saat 22.30 da baslicak...

Mineros De Guayana Estudiantes Merida macini canli izle maci anlatimi Venezuela: Primera Division toplu sonuclar mac tahminleri

Mineros De Guayana Estudiantes Merida maci bugun saat 22.30 da baslicak...

Caracas Anzoategui macini canli izle macini vanli anlatim Venezuela: Primera Division toplu sonuclar mac tahminleri

Caracas Anzoategui maci bugun saat 22.30 da baslicak...

Portuguesa FC Guaros de Lara macini canli izle canli anlatim Venezuela: Primera Division toplu sonuclar

Portuguesa FC Guaros de Lara maci bugun saat 22.00 da baslicak...

El Vigia Dep. Italia macinin canli anlatimi canli izle golleri Venezuela: Primera Division toplu sonuclar iddaa tahminleri

El Vigia Dep. Italia macinin 20.dakikasindayiz ve bu mactan hala bir gol sesi cikmadi 0 -0....

RCA Casablanca FAR Rabat macini canli izle canli anlatim Fas: 1. Division toplu sonuclar skorlar tahminler

RCA Casablanca FAR Rabat macinda RCA Casablanca takiminin 2 1 lik ustunlugu var macin 90. dakikasina giriyoruz...

Toluca Atlante macini canli izle canli anlatim iddaa tahmin toplu sonuclar Meksika: Primera Division Clausura 3 3

Toluca Atlante macinda 3 3 luk esitlik devam ediyor macin artik son anlari dakika 87...

Puntarenas FC Deportivo Saprissa macini canli izle canli anlatim Kosta Rika: Clausura toplu sonuclar iddaa tahmin

Puntarenas FC Deportivo Saprissa macinda dakika 86 ve Puntarenas in 2 0 lik ustunlugu devam ediyor...

Germinal B. Genk macini canli izle canli anlatim Belcika: Jupiler Ligi skor son dakika iddaa tahmin toplu sonuclar

Germinal B. Genk maci su anda basladi ve macin su anda 10.dakikasi ve 0 0 lik beraberlik devam ediyor...

Lazio Juventus macini canli izle canli anlatim italya: Serie A toplu sonuclar iddaa tahminleri goal

Lazio Juventus maci basladi macta su anda 4. dakika oynaniyor ve 0 0 lik esitlik var...

Setubal Nacional 1 0 maci canli izle mac anlatimi dinle Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. A toplu sonuclar iddaa tahminleri

Setubal Nacional karsisinda 1 0 onde mac devam ediyor dakika 70...

Puntarenas FC Deportivo Saprissa canli anlatim canli mac izle golleri izle costa rica ligi mac tahminleri iddaa skorlar toplu sonuclar

Puntarenas FC Deportivo Saprissa macinda 64. dakika hala gol sesi yok 0 -0 devam ediyor mac...

Sporting CP P.Ferreira maci canli anlatim canli izle portekiz ligi iddaa mac tahminleri

Sporting CP P.Ferreira maci basladi dakika 2 ye giriliyor...

Toluca Atlante maci canli izle canli anlatim Meksika: Primera Division Clausura toplu sonuclar iddaa tahmin

Toluca Atlante macinda 3 2 lik skor var goller arka arkaya geliyor ve gol potansiyeli yuksek bir mac olacak gibi gorunuyor... dakika 53 oynaniyor...

Panathinaikos Aris Salonica macin ozeti golleri izle 4 0 canli Yunanistan: Super Ligi toplu sonuclar iddaa tahmin

Panathinaikos Aris Salonica macinin galibi 4 0 lik farkli bir skorla Panathinaikos oluyor...

PAOK Saloniki Panthrakikos Komotini maci ozeti sonucu anlatimi canli izle golleri Yunanistan: Super Ligi toplu sonuclari

PAOK Saloniki Panthrakikos Komotini maci sonunda Kazanan taraf 2 0 lik sonucla PAOK Saloniki oluyor...

Athl.Bilbao Valencia 2 2 mac canli izle canli anlatim ispanya: LiGA BBVA toplu sonuclar

Athl.Bilbao ve Valencia nin karsi karsiya geldigi macta ilk yari beraber bitiyor 2 - 2

2.Yari basladi 48. dakika icindeyiz ve hala skor 2 - 2 devam ediyor...

Manisaspor Sivasspor maci ozeti izle seyret 1 0 iddaa tahmin toplu sonuclar fortis turkiye kupasi

Sivasspor Manisaspor u evinde 1 0 yendi...

Fenerbahce 3 fb-3 es es-0 Eskisehirspor 0 mac sonu canli mac ozeti macin golleri izle bedava justin

Fenerbahce Eskisehirsporu 3 farkli malup ederek 3 puan daha aliyor ve grubunu gol yemeden 1. sirada bitiriyor...

Fenerbahce 3 eskisehir 0 roberto carlos un golu canli anlatim maci canli izle golleri izle fortis turkiye kupasi

Alex'in sol kanattan ortasını altıpasta Semih tamamladı.. Ivesa'dan dönen topu ise Carlos boş kaleye gönderdi ve farkı 3'e çıkardi dakika 87 de geldi gol

su anda 92. dakika

Athl.Bilbao Valencia 2 1 canli mac izle toplu sonuclar ispanya: LiGA BBVA

Valencia Athl.Bilbao karsisinda 2 1 one gecti Dakika 45 ilk yari bitmek uzere...

Bursaspor 6 Tokatspor 0 maci canli izle anlatimi ozeti seyret fortis turkiye kupasi

Bursadan Gol Sov Dakika 86 Ve Bursa tokatspor karsisinda 6 0 one gecti....

E-okul aciliyor e-okul acilma saatleri gece 03.00 03.30

E-okul sitesi gece saat 03.00 04.00 saatleri arasinda online oluyor..

Denedim gece aciliyor bu arada ogretmenler sozlu notlarini girmis sadece 2 3 ders girilmemis...

Bilginize....

www.yural.net

Athl.Bilbao Valencia canli maci izle seyret anlatim sonuclar ispanya: LiGA BBVA iddaa tahmin

Athl.Bilbao Valencia macinda dakika 27 1 1 lik esitlik devam ediyor...

Recreativo Huelva Gijon 2 0 macin golleri izle ispanya: LiGA BBVA toplu sonuclar

Recreativo Huelva Gijon u 2 0 maglup etti...

Toluca - Atlante maci canli izle anlatim dinle Meksika: Primera Division Clausura toplu sonuclar

Toluca - Atlante macinda Toluca 21. dakikada buldugu golle 1 0 one geciyor...

Fenerbahce 2 eskisehirspor 0 gol deivid maci canli anlatim macini canli izle lig tv bedava fortis turkiye kupasi

Alex'in sağ köşeden kullandığı korneri altıpas üzerinde Deivid kafayla tamamladı.. Nadarevic'ten önce topa kafasını uzatan Deivid topu filelerle buluşturdu..dakika 52 de atildi gol su anda dakika 62...

Bursaspor 5 tokatspor 0 canli anlatim maci canli izle bedava toplu sonuclar ikinci yari turkiye kupasi fortis

Bursaspor 5. golunu 4. golden 2 dakika sonra buluyor ve tokatspor karsinda 5 0 one geciyor. bursayi tutamiyor tokatspor ....

Bursaspor 4 tokatspor 0 maci canli izle canli anlatim fortis turkiye kupasi farka gidiyor bedava lig tv

Bursaspor tokatspor karsisinda farka gidiyor macin 55. dakikasinda bursa 4. golunu buluyor ve farki giderek aciyor.... tokatspor caresiz...

Panathinaikos Aris Salonica gol 1 0 maci canli izle anlatim skorlar toplu sonuclar iddaa tahminleri Yunanistan: Super Ligi

Panathinaikos Aris Salonica karsisinda 1 0 one geciyor dakika 55...

Panathinaikos - Aris Salonica maci canli izle seyret iddaa tahminleri mac skorlari Yunanistan: Super Ligi

Panathinaikos - Aris Salonica maci hala golsuz devam ediyor macin su anda 54.dakikasi...

PAOK Saloniki - Panthrakikos Komotini maci canli izle seyret iddaa tahmin skorlar anlatim Yunanistan: Super Ligi

PAOK Saloniki - Panthrakikos Komotini macinda PAOK Salonikinin 1 0 lik ustunlugu devam ediyor dakika 52...

Xanthi Larisa 1 1 mac sonucu iddaa tahmin skorlar toplu sonuclar Yunanistan: Super Ligi

Xanthi Larisa macinda beraberlik vardi bugun 2 takimin da karsilik ataklari vardi ama kazanan Olmadi mac sonucu 1 - 1

OFI Crete Panionios 2 0 canli mac izle seyret anlatim toplu sonuclar iddaa tahmin Yunanistan: Super Ligi

OFI Crete Panionios u 2 0 lik skorlar gecti...

Levadiakos - Ergotelis maci canli anlatim sonuclari Yunanistan: Super Ligi toplu iddaa tahmin skorlar 4 0

Levadiakos - Ergotelis macini Levadiakos 4 0 lik farkli bir skorla kazaniyor...

Tenerife 3 0 Girona canli mac izle golleri seyret tahmin iddaa skorlar toplu ispanya: LiGA Adelante

Tenerife Girona macinin ilk yarisi Tenerifenin 3 0 lik ustunluguyle sona erdi...

Huesca - Xerez 1 1 canli mac izle anlatim golleri izle seyret bedava ispanya: LiGA Adelante

Huesca - Xerez 1 1 macta 90. dakikada gol geldi mac bu skorla bitecek gibi gorunuor...

ve mac sonucu Huesca - Xerez 1 1

Germinal B. - Genk maci canli izle seyret gol Belcika: Jupiler Ligi

Germinal B. - Genk maci bugun saat 21.30 da baslicak...

Charleroi - Westerlo 1 0 canli mac izle anlatim iddaa toplu sonuclar Belcika: Jupiler Ligi

Charleroi - Westerlo macinin ilk yarisi sona erdi ilk yari Charleroi nin 1 0 lik ustunluguyle sona erdi...

Alexin golu fenerbahce eskisehirspor 1 0 gol canli anlatim maci izle seyret bedava lig tv

Serbest vuruşu Fenerbahçe paslaşarak kullandı.. Deivid 18 yayı üzerinde vurdu ama top savunmaya takıldı.. Devam eden atakta Güiza, Alex'e güzel bir arapası attı ve Alex kaleciyle karşı karşıya kaldı ve kaleciyi maglup ederek golunu atti

Bursaspor 3 Tokatspor 0 canli mac izle seyret fortis turkiye kupasi anlatim golleri izle

Bursaspor 45. dakikada attigi golle 3 0 one gecti tokatspor karsisinda bursa farka gidebilir...

Maritimo rio ave maci izle canli golleri izle iddaa tahminleri lig Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B

Maritimo rio ave karsisinda 2 1 yenik durumda dakika 87 ...

Tenerife Girona 2 0 canli mac izle seyret golleri izle iddaa tahminleri skorlar ispanya: LigA Adelante

Tenerife Girona karsinda 2 0 one gecti dakika 39da geldi gol....

Alicante alaves maci canli izle anlatim sonuc toplu iddaa ispanya: LiGA Adelante

Alicante alaves macinda Alaves Alicante Karsinda 2 0 Onde Dakika 83 oynaniyor...

Fenerbahce 1 eskisehirspor 0 maci canli izle gol bedava fortis turkiye kupasi iddaa tahmin skorlar toplu sonuclar

Fenerbahce es es in 10 kisi kalmasindan sonra Alexle kullandigi serbest vurusu topu aglarla bulusturdu ve fenerbahce eskisehir karsisinda 1 0 onde... gol alex

Bursaspor 2 tokatspor 0 maci canli izle seyret bedava fortis turkiye kupasi grup maci iddaa tahmin skorlar sonuclar

Bursaspor tokatspor karsisinda 34 . dakikada buldugu golle 2 0 one geciyor...

Giresunspor - Karabukspor 3 2 canli mac golleri izle anlatim iddaa tahmin skorlar toplu sonuclar TFF Lig A

Giresunspor - Karabukspor maci nefesleri kesti ilk yarisi 1 1 lik esitlik le biten macin 2. yarisinde 3 gol birden atildi ve mac Karabuksporun 3 2 galibiyetiyle son buldu...

Erciyesspor - Samsunspor maci golleri izle canli anlatim TFF Lig A toplu sonuclar puan durumu

Erciyesspor - Samsunspor macindan gol sesi cikmiyor kayserideki bu mucadeli 0 - 0 lik esitlikle bitti...

Gungoren - Rizespor canli mac izle golleri izle seyret 2 1 iddaa tahmin toplu sonuclar

Gungoren - Rizesporu kendi sahasinda 2 1 lik skorla yenmeyi basariyor...

Konyaspor - Alanyaspor mac canli izle bedava 4 0 fortis turkiye kupasi sonuclar toplu iddaa

Konyaspor alanyaspor u fortis turkiye kupasinda kendi evinde farkli bir sekilde maglup ediyor mac sonucu konya - 4 alanyaspor - 0

Bursaspor - Tokatspor maci izle canli anlatim iddaa tahmin toplu skorlar turkiye kupasi fortis bedava izle

Bursaspor Tokatspor karsinda 1 0 lik ustunlugu devam ediyor dakikalar 25 i gosterirken....

Fenerbahce - Eskisehirspor maci izle canli bedava anlatim fb es es turkiye kupasi

Fenerbahce - Eskisehirspor macinda 22. dakika oynaniyor ve macta golsuz beraberlik devam ediyor...

Tenerife - Girona 1 0 canli mac izle seyret iddaa tahmin sonuclari ispanya: LiGA Adelante

Tenerife - Girona karsinda 1 0 one gecti dakika 12 su anda macta 14. dakika oynaniyor...

Huesca Xerez canli mac izle anlatim dinle sonuc toplu iddaa ispanya: LiGA Adelante

Huesca Xerez macinda dakika 62 oynanyor ve Xerez in 1 0 lik ustunlugu hala devam ediyor...

Eibar - Castellon maci canli izle iddaa tahmin sonuclar skorlar ispanya: LiGA Adelante

Eibar - Castellon macinda 57. dakikada Castellon un buldugu golle 1 -0 onde castellon

Alicante - Alaves maci canli izle bedava anlatim 0 0 iddaa tahmin ispanya: LiGA Adelante

Alicante - Alaves maci su anda oynanmakta ve golsuz beraberlik suruyor 0 - 0

dakika 58 oynaniyor...

Elche - Gimnastic mac izle golleri seyret anlatim sonuclar iddaa ispanya: LiGA Adelante

Elche - Gimnastic macinin galibi 2 0 lik skorla Elche oluyor..

Dundee U. - Motherwell maci canli golleri izle iddaa tahmin toplu sonuclar anlatim 4 0 iskocya: Premier Ligi

Dundee U. - Motherwell macinda Motherwell in 4 0 lik gibi farkli bir ustunluguyle mac bitti...

Aberdeen - Celtic mac canli izle golleri izle toplu sonuclar skor anlatim iskocya: Premier Ligi

Aberdeen - Celtic macini kazanan taraf 4 2 lik skorla aberdeen oLuor....

Guimaraes - Olhanense 2 0 canli mac izle bedava anlatim spor iddaa Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. C

Guimaraes - Olhanense macinin ilk yarisi 2 0 guimaraes in ustunluguyle gecildi

2. yarinin 52. dakikasindayiz..

Sporting CP - P.Ferreira maci canli izle anlatim toplu sonuc tahmin iddaa Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B

Sporting CP - P.Ferreira maci bugun saat 21.15 de baslicak...

Maritimo rio ave 2 0 onde ilk yari mac canli izle bedava sonuclar toplu Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B

Maritimo, rio ave karsisinda ilk yariyi 2 0 onde bitirdi

Paris SG Sochaux 1 0 mac canli izle anlatim ilk yari sonuclar toplu iddaa Fransa: Ligue 1

Paris SG Sochaux 1 0 ilk yari bitti...

Caen monaco karsinda 2 0 onde canli izle mac ilk yari Fransa: Ligue 1 iddaa skor

Caen monaco karsinda ilk yariyi 2 0 onde bitirdi...

Villarreal Mallorca macini 2 0 canli izle seyret ilk yari sonuclari toplu ispanya: LIGA BBVA

Villarreal Mallorca macininin ilk yarisi villerealin 2 0 lik ustunluguyle gecildi...

Valladolid Betis maci canli izle seyret 1 1 skor toplu sonuc ispanya: LIGA BBVA

Valladolid Betis maci ilk yarisi bitti ilk yari skoru 1 -1

Real Madrid osasuna karsisinda 1 0 maglup canli mac izle ispanya: LIGA BBVA iddaa toplu sonuclar

Real Madrid osasuna karsisinda 1 0 maglup durumda dakika 37

Getafe Racing Santander maci canli izle seyret 1 0 onde ispanya: LiGA BBVA iddaa toplu sonuclar

Getafe Racing Santander macinda getafe 1 0 onde...

Recreativo Huelva Gijon karsisinda 1 0 onde mac canli izle ispanya: LiGA BBVA

Recreativo Huelva Gijon karsisinda 1 0 onde dakika 28 oynaniyor...

Rio Ave 1 0 onde Maritimo karsisinda canli mac izle Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B iddaa skor anlatim

Rio Ave Maritimo karsisinda 1 0 onde dakika 18

Maritimo - Rio Ave maci canli izle anlatim kac kac skor Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. B iddaa toplu sonuclar

Maritimo - Rio Ave maci basladi...

Paris SG sochaux canli anlatim izle mac 14 dakika 0 0 esitlik var Fransa: Ligue 1

Paris SG sochaux macinda hala gol sesi cikmadı Paris Sg baskiyi kurdu sochaux kalesinde

Dakika 15 mac halen 0 - 0 suruyor...

monaco caen karsisinda 1 0 onde canli mac izle anlatimi Fransa: Ligue 1 goal iddaa toplu sonuclar

monaco caen karsisinda 1 0 one gecti gol dakika 10 da geldi...

Monaco Bastiriyor...
Dakika Su anda 12..

Torino romaya evinde 1 0 yenildi golleri izle macin italya: Serie A toplu sonuclar anlatim

Torino romaya evinde 1 0 yenildi...

palermo Sampdoria yi yendi 2 0 golleri izle seyret toplu sonuclar iddaa italya: Serie A

palermo Sampdoria yi evinde 2 0 yendi..

Lecce genoa ya 2 0 malup oldu toplu tahmin sonuclar golleri izle italya: Serie A

Lecce genoa ya kendi evinde 2 0 maglup oldu...

Chievo SSc napoli yi 2 -1 maglup etti iddaa tahmin toplu sonuclar italya: Serie A goal

Chievo SSc napoli yi kendi evinde 2 -1 maglup etti...

Catania bologna 1 2 malup oldu macin golleri izle toplu sonuclar iddaa tahmin italya: Serie A

Catania bologna ya kendi evinde 2 1 maglup oldu....

Cagliari udinese yi 2 0 yendi mac golleri izle seyret italya: Serie A toplu sonuclar iddaa

Cagliari udinese yi kendi evinde 2 0 maglup ediyor..

Atalanta interi evinde 3 1 yendi golleri izle macin italya: Serie A sonuclar toplu iddaa

atalanta inter i kendi evinde bu hafta 3 1 malup etmeyi basarıyor...

West Ham fulham karsisinda 3 1 onde mac canli izle ingiltere: Premier Ligi mac sonucu golleri izle iddaa

West Ham fulham karsisinda 3 1 onde macta son anlar 90. dakika oynaniyor west ham maci kazandi...

Setubal - Nacional maci canli izle seyret bedava Portekiz: Ligi Cup 2nd stage Grp. A goal iddaa tahmin sonuc skorlar golleri izle

Setubal - Nacional maci bugun saat 20.00 da baslicak...

Lille - Rennes maci canli izle naklen bedava seyret Fransa: Ligue 1 goal iddaa skor tahmin

Lille - Rennes maci bugun saat 22.00 da baslicak....

Paris SG - Sochaux maci canli izle seyret iddaa sonuclari skor tahmin Fransa: Ligue 1 goal

Paris SG - Sochaux maci bugun saat 18.00 da baslicak...

Caen - Monaco mac canli izle seyret Fransa: Ligue 1 goal iddaa sonuclar skor

Caen - Monaco maci bugun saat 18.00 da baslicak....

Atalanta inter karsinda 3 0 one gecti canli skor sonuc izle mac izle italya: Serie A goal golleri izle iddaa

atalanta inter karsinda tarihi farka gidiyor macin 37. dakikasi ve atalanta sahasinda farki 3 e cikariyor mac bole giderse atalanta farka gidecek gibi gozukuyor ve atalanta bu golle iyice rahatliyor...

inter icin sikintili daikikalar hic bitmiyecek gibi gouzkuyor...

Dakika 39 atalanta yeni bir atak gelistiriyor inter bu duruma hala bir care bulamadi...

Chievo SSC Napoli karsisinda 1 0 one geciyor mac canli izle italya: Serie A golleri izle goal iddaa

Chievo SSC Napoli karsisinda 1 0 one geciyor dakika 33

Dakika simdi 35 Napoli bastirior Chievo Kalesine...

Atalanta inter karsinda 2 0 one gecti goal mac canli izle bedava italya: Serie A goal iddaa

atalanta inter karsisinda yeniden one geciyor dakika 30 da gelen gol atalantayi rahatlatiyor

Su anda macin 31. dakikasi oynanıyor...

Caen - Monaco maci canli izle seyret Fransa: Ligue 1 goal goller izle iddaa sonuclar skor

Caen - Monaco maci bugun saat 17.00 da baslicak...

Cagliari Udinese karsinda 2 - 0 onde canli izle golleri sonuclara bak iddaa goal

Cagliari Udinese karsinda 2 - 0 one gecti dakikalar 24 u gosterirken Cagliari golu buluyor..

Su Anda Udinese sikintili dakikalar yasiyor dakika 26 ya girilirken...

Atalanta - Inter atalanta 1 - 0 one gecti dakika 21 canli mac izle goller italya: Serie A goal atalanta inter iddaa

atalanta inter karsinda buldugu golle 1 -0 one geciyor dakikalar 21 i gosterirken atalanta golu buldu simdi atalana 1 -0 onde ama inter bastiriyor atalanta kalesine dakika 23 oldu...

Lazio - Juventus macini canli izle seyret italya: Serie A goal iddaa sonuclar skor

Lazio - Juventus maci bugun saat 20.30 da baslicak...

Torino - Roma maci canli izle seyret italya: Serie A goal iddaa

Torino - Roma maci hala devam ediyor macta esitlik var torino - 0 roma- 0 dakika 20 cok cekismeli bir mac oluyor...

Sampdoria - Palermo maci canli izle seyret italya: Serie A goal iddaa

Sampdoria - Palermo maci hala devam ediyor dakika 18. 0 - 0 lik esitlik var macta..

Lecce- Genoa canli mac izle italya: Serie A seyret goal iddaa

Lecce- Genoa mac hala devam ediyor 16. dakika 0 - 0 lik esitlik var macta

Chievo - SSC Napoli macini canli izle seyret italya: Serie A goal iddaa

Chievo - SSC Napoli maci su anda hala devam ediyor macta esitlik var dakika 14 0 - 0

Catania - Bologna maci canli izle italya: Serie A goal iddaa

Catania - Bologna maci su anda hala devam ediyor skor su anda 0 -0 dakika 14

Cagliari - Udinese maci canli izle seyret italya: Serie A goal iddaa 1 - 0

Cagliari - Udinese maci su anda hala suruyor ve

Cagliari nin 8. dakikada attigi golle ustunlugu hala devam ediyor..

Su anda Dakika 12

Atalanta - Inter canli mac izle italya: Serie A goal iddaa

Atalanta - Inter maci su anda devam ediyor dakika 10 skor hala 0 - 0

gol olunca sayfayi yenileyiniz...

West Ham - 1 Fulham - 1 maci izle canli iddaa goal gol

Fulham aradigi golu buluyor ve west ham karsisinda beraberligi yakaliyor..

Dakika 27 => gol FuLHam

Dakika 32 west ham atak gelistiriyor....

Almeria - Atl.Madrid maci canli izle ispanya: LIGA BBVA goal iddaa

Almeria - Atl.Madrid maci saat 22.00 da baslicaktir...

Athl.Bilbao - Valencia maci canli izle ispanya: LIGA BBVA goal iddaa

Athl.Bilbao - Valencia maci saat 20.00 de baslicaktir...

Villarreal - Mallorca maci canli izle ispanya: LIGA BBVA goal iddaa

Villarreal - Mallorca maci saat 18.00 da baslicak..

Valladolid - Betis maci izle canli ispanya: LIGA BBVA goal iddaa

Valladolid - Betis maci saat 18.00 da baslicak...

Real Madrid - Osasuna ispanya: LIGA BBVA canli maci izle iddaa goal

Real Madrid - Osasuna maci saat 18.00 Da Baslicak...

Malaga - Espanyol ispanya: LIGA BBVA canli izle maci goal iddaa

Malaga - Espanyol maci bugun saat 18.00 da baslicak..

ispanya: LIGA BBVA Getafe - Racing Santander canli izle maci skor goal idda

Getafe - Racing Santander maci bugün saat 18.00 Da Oynanacak..

West Ham - 1 Fulham - 0 maci izle canli iddaa

West Ham Dakikalar 11 i gösterdiginde Fulham Karsisinda 1-0 one geciyor..

Tottenham - Portsmouth maci izle canli

Tottenham - Portsmouth maci bugün saat 18.00 Da baslicak..

West Ham - Fulham maci izle canli

West ham sahasinda fulhami konuk ediyor..

Dakika 10 0-0 Sürüyor mac...

Sivasspor 1 Denizlispor 0 horozlar-0 yigidiolar-1 mac golleri izle macin gollerini izle

Fortis Türkiye Kupası C Grubu son hafta maçında Manisapor ile Sivasspor, Manisa 19 Mayıs Stadı'nda karşı karşıya geldi. Karşılaşma Sivasspor'un 1-0 üstünlüğüyle sona erdi. Sivas'ı galibiyete taşıyan golü 19. dakikada Sezer Badur kaydetti. Bu sonuçla grup maçlarını 10 puanla bitiren Sivasspor ile birlikte 7 puanlı Denizlispor, C Grubu'nda çeyrek finale kalan takımlar oldu. Çeyrek finale kalmak için galibiyete ihtiyaç duyan Manisaspor ise 5 puanla gruptan çıkamadı.

MAÇTAN DAKİKALAR (İLK YARI)
5. dakikada gelişen Manisaspor atağında Yiğit Gökoğlan çalımlarla ceza alanına girerek vuruşunu yaptı, top kaleci Petkoviç'te kaldı.
9. dakikada Herve Tum'un ceza sahasından vuruşunda top, defansa çarparak kornere çıktı.
19. dakikada Musa'nın attığı pasla Manisaspor ceza sahası içinde topla buluşan Sezer Badur sert bir vuruşla topu ağlara gönderdi. 0-1
23. dakikada Sezer Badur'un uzaktan sert şutunda kaleci Ufuk, son anda topu kornere çeldi.
35. dakikada Tum'un uzaktan sert şutunda meşin yuvarlak, az farkla auta çıktı.
36. dakikada Borbiconi'nin pasında Yiğit Gökoğlan ceza alanı dışında topla buluştuğu anda vuruşunu yaptı, top üstten auta çıktı.

İkinci yarı birazdan...

STAT: 19 Mayıs
HAKEMLER: Suat Arslanboğa, Bahattin Duran, Ögür Fatih Kalaycı

MANİSASPOR: Ufuk, Tolga, Kalabane, İlker, Yiğit İncedemir, Güven (dk. 71 Ömer), Fatih Egedik (dk. 59 Cenk İşler), Yiğit Gökoğlan, Sezer Öztürk, Rafael, Murat (Muhammet Hanifi dk. 41)
YEDEKLER: İlker Avcıbay, Ömer, Fatih Mustafa, Cenk İşler, Hüseyin Tok, Ferhat
TEKNİK DİREKTÖR: Levent Eriş

SİVASSPOR: Petkovic, Da Silva, Sedat, Sylla, Abdurrahman, İbrahim, Musa (dk. 62 Onur), Faruk (dk. 79 Murat Sözgelmez), Sezer Badur, Mehmet Yıldız, Herve Tum (Muhammet Ali dk. 46)
YEDEKLER: Akın, Muhammet Ali, Murat Sözgelmez, Onur, Sergio, Tayfun, Mamadou
TEKNİK DİREKTÖR: Bülent Uygun

GOL: Sezer Badur (dk. 19)
SARI KARTLAR: Yiğit Gökoğlan, Kalabane, Yiğit İncedemir (Manisaspor), Sedat, Abdurrahman, Musa, Faruk, Petkovic (Sivasspor)

milli mücadele dönemi turk inkilap tarihi indir Tc

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ


İNKILAP: Köken olarak inkılap, Arapça “Kalb” kelimesinden türetilmiştir. İnkılap, değişme, bir halden diğer bir hale geçme demektir. Türkçe’de bu kelime “etmek” yardımcı fiiliyle “kalbetmek” şeklinde kullanılır. Türk Hukuk Lügatı’na göre ise; İnkılap; Bir devletin sahip olduğu siyasi, sosyal, askeri alanlardaki kurumların devlet eliyle, makul ve ölçülü metotlarla köklü* bir biçimde değiştirilerek yenileştirilmesidir. Yani inkılaplar, sanayi inkılabı, bilim inkılabı, kültür inkılabı gibi çeşitli alanlarda olabilir. Bu yüzden Atatürk’ün yaptığı yenilikler inkılap olarak kabul edilmektedir.* *

Atatürk, inkılap kelimesini sık sık kullanmış, özellikle İnkılap ile İhtilal arasındaki farka dikkat çekmiştir.

İnkılap Olayının Gerçekleşebilmesi İçin Bazı Şartların Bir Araya Gelmesi Lazımdır. Bunlar:
a) Toplumun karşı karşıya kaldığı idari, adli, sosyal ve ekonomik buhranlar (Fransız İnkılabında bu durumu görmek mümkündür.)
b) Fikir hayatının gelişme göstermesi ve inkılabı hazırlayıcı çalışmaların yapılması. (Fikirsiz inkılap olmaz. Montesqieu, Voltaire, Jean Jacques Rousseau olmasaydı, Fransız İnkılabı olmazdı. Türkiye’de ise inkılap fikri 18.yy sonlarında ve 19.yy başlarından itibaren açılan modern okullarda eğitim gören mektepli gençler arasında yeşermeye başlamıştır. II.Meşrutiyet dönemine gelindiğinde, Fransız İnkılabı düşünürlerinin yanı sıra Namık Kemal, Şinasi, Ziya Paşa gibi Tanzimat Dönemi fikir adamlarının; Tevfik Fikret, Ziya Gökalp, Abdullah Cevdet gibi Meşrutiyet aydınlarının eserleri onların düşünce atmosferini oldukça etkilemiştir. Bu kuşaktan gelen Mustafa Kemal, bu düşünürlerin fikirlerini öğrenmiş, Türk toplum yapısına uygun bir hale getirmiş ve uygulamıştır.)
c) Lider ve kadro teşekkülü (Diğer bütün şartlar oluşmuş olsa bile lidersiz ve kadrosuz bir inkılap hareketi düşünülemez. Mustafa Kemal, Türk İnkılabı hareketini başarıyla gerçekleştirecek lider özelliklerine sahiptir.)
d) Tertip, disiplin, plan ve program: (Fransız İnkılabı’nda başlangıçta belirli bir plan yoktur. Ancak dana sonra işler bir plan ve programa bağlanmıştır. Türk inkılabında ise başlangıçtan itibaren belirli bir plan, program ve disiplin mevcuttur. Mustafa Kemal ve arkadaşları ancak bu şekilde dünyaya örnek olacak Türk İnkılabı’na işlerlik kazandırmışlardır.

İHTİLAL: İhtilal de Arapça “hal” kelimesinden gelmektedir. Anlamı bozukluk, karışıklık, tahttan indirme demektir. Kavram olarak ihtilal: Bir devletin siyasi teşkilatını, kanuni şekillere hiç uymadan değiştirmek üzere zor kullanılarak yapılan geniş çaplı bir halk hareketidir.

Görüldüğü üzere inkılap, gelişmeye, ilerlemeye yönelik bir değişikliği ifade ettiği halde, ihtilal, mevcut düzeni bozmaya, çökertmeye yönelik bir anlam taşır. Yani ihtilal bozulan, altüst olan düzenin yerine yeni bir düzenin oluşturulmasını kapsamaz. Sadece inkılabın bir evresini, hareketin yıkıcı olan kısmını teşkil eder. İhtilal, mevcut müesseselerin yıkımını; inkılap ise yeniden müesseseleşmeyi ifade eder. Türkiye’de ihtilal ve inkılap kavramları genellikle ayırt edilmemekte, ihtilal inkılabın yerine kullanılmaktadır. Bunun sebebi Türkçe de her iki kavramın da, Fransız İnkılabı’ndan sonra kullanılmış olmasıdır. 1789 Fransız İnkılabı, sıklıkla telaffuz edildiği gibi bir ihtilal değil, bir inkılaptır. Atatürk’ün deyimiyle 1789 hareketi, tam yüz yıl süren bir ihtilaller serisidir, sonuç itibariyle bir inkılaptır.

DEVRİM: Zaman zaman ihtilal ve inkılap kavramlarının yerine kullanılan “devrim” kelimesi, “devirmek” fiil kökünden türetilmiş olup, daha çok ihtilal anlamındadır. Burada inkılap kavramı yok sayılmıştır.

İSYAN: Sözlük anlamı itaat etmemek, emre boyun eğmemek, ayaklanmak demektir. Kavram olarak ise toplum içinde belirli bir grubun veya herhangi bir teşkilatın sınırlı amaç ve hedefini gerçekleştirmek üzere devlete karşı başkaldırma hareketidir.

İsyan gelişme gösterebilirse ihtilale, ihtilal gelişme gösterebilirse inkılaba dönüşebilir. Fransız İnkılabı’nda bu böyle olmuştur. Türk İnkılabı’nda ise isyan ve ihtilal safhası yoktur. Mustafa Kemal’in İstanbul Hükümeti’ne karşı gelmesi bir isyan olarak nitelendirilemez. Çünkü ortada baş kaldırılacak bir devlet yoktur. Mondros Mütarekesi’ni imzalayan Osmanlı Devleti, bir devlette bulunması gereken unsurlardan millet unsuru dışındakileri kaybettiği için hukuken varlığını yitirmiştir.

HÜKÜMET DARBESİ: Mevcut iktidara karşı yapılan harekettir. Devletin emri altındaki resmi kuvvetlerden birinin, örneğin ordunun mevcut hükümeti devirip, iktidarı ele alması demektir. Hükümet darbeleri sadece iktidardaki kişileri değiştirirler. Toplumdaki sosyal, ekonomik, siyasi ve kültürel yapıya dokunmazlar.

REFORM (ISLAHAT): Fransızca olan Reform kelimesi, sözlük anlamı olarak düzeltme, iyileştirme anlamına gelmektedir. Osmanlı Devleti’nde reform karşılığı olarak Islahat deyimi kullanılmıştır. Geniş anlamda reform; toplumun ihtiyaçlarına cevap vermeyen kurumları, çağın ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun olarak yeniden düzenlemektir. Reformlar o ülkenin hukuk düzenine uygun olarak yapılır. Değiştirilebilir, zorlayıcı değildir.

TEKAMÜL (EVRİM): Arapça, “Kamil” kökünden türemiş olup, ilerleme, gelişme, olgunlaşma anlamına gelmektedir. Evrim kavram olarak mevcut kurumun veya herhangi bir varlığın ideale, daha iyiye doğru gelişmesini ifade etmektedir.

RÖNESANS: Kelime anlamı yeniden doğuş demektir. İlimde, sanatta, fikirde, edebiyatta yeniden doğuşu ifade etmektedir.

TANZİMAT: Kelime anlamı düzene koymak, çekidüzen verme olup Türk Tarihinde bir devreyi ifade eden özel bir kelimedir.

Türk İnkılabı İle Fransız İnkılabı’nın Karşılaştırılması:

1) Fransız İnkılabı’nın önceki evrelerinde bir isyan ve uzun bir ihtilaller serisi vardır. Bir asırlık bir sürecin sonunda Fransa’daki olay inkılap haline gelebilmiştir. Türk İnkılabı’nda ise isyan ve ihtilal evresi yoktur. Türk inkılabında doğrudan inkılaba geçilmiştir.

2) Fransız İnkılabı kendi devleti içinde doğmuş, kendi yönetimine karşı gerçekleştirilmiştir. Türk İnkılabı’nın başlangıç noktası ise işgal güçlerine karşı bir Milli Mücadele hareketidir.

3) Fransız İnkılabı öncesinde ülkede bir fikri hazırlık mevcut olup, hareket fiilen tabandan tavana doğru gelişme göstermiştir. Türk İnkılabı’nı ise Mustafa Kemal başta olmak üzere üstteki yönetim kadrosu tavandan tabana doğru gerçekleştirmiştir.

4) Fransız İnkılabı’nı, Burjuva sınıfı başlatmış ve başarıya ulaştırmıştır. Ancak Türk İnkılabı, Türk toplumunda tarihin hiçbir döneminde imtiyazlı sınıflar oluşmadığı için herhangi bir sınıfa mal edilemez.

5) Türk İnkılabı, Fransız İnkılabı gibi uzun ve kanlı değildir.

TÜRK İNKILABINI HAZIRLAYAN SEBEPLER:

Türkler’in tarih boyunca kurdukları en büyük devletlerden biri olan Osmanlı Devleti, dünyanın üç büyük kıtasında önemli topraklara ve stratejik noktalara sahip olup, yükselme döneminde devrinin tek süper devleti durumundadır. Bunun sebebi; uyguladığı bilinçli politika, disiplinli ve güçlü bir askeri teşkilata sahip olması, idari siyasetteki inceliği, adilane davranışı, taassuptan uzak ve hoşgörüye dayanan bir dini anlayışa sahip olmasıdır. Osmanlı Devleti’nin gelişmesi, yeni toprak kazançları elde etmesi gelişigüzel değil, bir program dahilinde ve bilinçli bir biçimde gerçekleşmiştir.

Ancak daha sonraları Avrupa’da meydana gelen Rönesans, Reform, Fransız İnkılabı gibi gelişmeler, Avrupa’da da önemli değişikliklere yol açmış ve Batı Medeniyeti denilen, bugün hala varlığı ve gücü devam eden bir medeniyet doğmuştur. Avrupa’da yaşanan gelişmeler Osmanlı Devleti’nde olmamış, Yeni Çağ’ın bu en büyük dünya devleti, Yakın Çağ’da hızlı bir gerilemenin içine girmiş ve 20. yy’ ın başlarında çöküşle karşı karşıya kalmıştır. Osmanlı Devleti’nin yıkılmasına yol açan iç ve dış sebepleri şu şekilde irdelemek mümkündür:

A_İç Sebepler:

1. Mülki İdarenin Bozulması:

Osmanlı Devleti, eski Türk hakimiyet anlayışına göre, veraset usulüyle tahta geçen hükümdarlarca yönetilmekte idi. Devletin başında Osmanlı Hanedanı’na mensup bir hükümdar vardı. Hanedan üyelerinden kimin hükümdar olacağı ile ilgili kesin çizgilerle belirlenmiş bir kural yoktu. Bununla birlikte Türk Örf Hukuku’na göre tahta geçiş, bir gelenek şeklinde bazı prensiplere bağlanmıştı. Buna göre; İktidar hanedan üyelerinin ortak malı idi. Başta bulunan hükümdar, kendisinden sonra tahta geçebilecek veliahtı tayin edebilirdi. Hükümdar eğer sağlığında yerine bir veliaht tayin etmemişse, bu durumda hükümdarın ölümünden sonra hanedan üyelerinin her biri gücü ve nüfuzu varsa, sonucuna katlanmak şartıyla taht üzerinde hak iddia edebilir ve mücadelesinde başarılı olması halinde iktidarı ele geçirirdi.

Ancak daha sonraki yıllarda bu yöntem değiştirilerek yerine hanedanın en büyük erkeğinin tahta geçirilmesini öngören, “Ekberiyet yani yaşça büyük olma” sistemi getirildi. Bu sistem taht kavgalarını ve dolayısıyla kardeş kanı dökülerek devletin iç bunalıma itilmesini önlemiştir. Ancak iktidarı elde etmede sadece yaşın ölçü olması, şahsi yeteneklere bakılmayışı, yetersiz hanedan üyelerinin de devletin başına geçmesine yol açmıştır. Ayrıca Osmanlı Devletinin kuruluş döneminde uygulanan şehzadelerin sancaklara gönderilmesi anlayışı 18.yy. başlarında veraset sisteminin değiştirilmesi ile kaldırılmış, şehzadelerin sarayda tutulması, devleti yönetme alışkanlığından uzak, deneyimsiz padişahların ülkeyi kötü yönetmelerine neden olmuştur. Devleti iyi yönetemeyen, düşük seviyeli padişahların yönetime gelmesi de, yukarıdan-aşağıya doğru mülki idarenin tüm kademelerinde bozulmaya yol açmış, bu bozulma da Osmanlı Devleti’ni genel bir çöküntüye götürmüştür.

2. Ordu Teşkilatı’nın Bozulması:* *

Osmanlı ordusu başlangıçta yaya ve müsellem denilen atlılardan oluşan, savaş zamanlarında toplanan bir uç beyliği ordusu niteliğindeydi. Devletin kurulmasından sonra yaşanan gelişmelere paralel olarak ordu da yeniden teşkilatlandırılmıştır. Devlet tam anlamıyla kurulduğunda, Osmanlı kara ordusu Yeniçeri Ocağı (Kapıkulu) ve Tımarlı Sipahiler olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır.

Yeniçeri Ocağı I. Murat döneminde kurulmuş olup, merkezde bulunan bir ordudur. II. Mahmut döneminde ocaktaki asker sayısı 100.000’i aşmıştır. Tımarlı Sipahiler ise toprak sistemine bağlı olarak memleketin çeşitli yörelerinde yetiştirilen askerlerdir. Devletin en güçlü olduğu dönemlerde, ordunun çoğunluğunu Tımarlı Sipahiler oluşturmaktadır. Ancak gerileme döneminden itibaren her iki askeri birlikte çağın gerektirdiği yeniliklere ayak uyduramamış, bunun sonucunda Osmanlı ordusu eski savaş gücünü yitirmiş, disiplinsiz, amirine başkaldıran, yeniliklere tavır alan bir insan topluluğu görünümüne bürünmüştür. Özellikle yeniçeri teşkilatı düşmandan çok kendi yönetimini ve halkını korkutan bir ordu haline dönmüştür.

Preveze deniz zaferiyle Akdeniz’in en üstün gücü haline gelen Osmanlı donanması ise 17. y.y.da gerilemiştir. Avrupa’daki gemi teknolojisine ayak uyduramayan Osmanlı donanması 19. y.y’da büyük ölçüde çökmüştür.

Kara ve deniz kuvvetlerinden oluşan Osmanlı ordusunun devletin kuruluş dönemindeki gücünü devam ettirememesinin ve çöküntüye uğramasının nedenlerini şu üç maddede özetlemek mümkündür:

a) Osmanlı devletinin kuruluş yıllarındaki dinamizmini sürdürememesi. Buna bağlı olarak Osmanlı ordusunun gelişen Avrupa orduları karşısında yetersiz kalması
b) Avrupa orduları ateşli silahlarla donatılırken; Osmanlı devletinin bu konuda gerekli duyarlılığı gösterememesi. Yakın çağda dışarıdan modern silah alma çabalarının da sonuçsuz kalması
c) Gerileme döneminden itibaren uğranılan yenilgilerin orduda moral çöküntüsü yaratması. Bu çöküntünün tedbir alınarak giderilmesi yerine teşkilatın ihmal edilmesi.

Bu sebeplerden dolayı çöküntüye uğrayan yeniçeri ocağı 1826’da* II. Mahmut tarafından kaldırılmıştır. Tımarlı Sipahi Sistemi’nin bozulmasında ise, bu teşkilatla doğrudan ilgili olan “dirlik” denen toprak sisteminin bozulması etkili olmuştur. Bir hizmet karşılığı verilen dirliklerin hakkı olanlarla değil de iltimasla rastgele şahıslara verilmesi tımarlı sipahi sisteminin de bozulmasına yol açmıştır.

III. Selim ve II. Mahmut dönemlerinde yeni ordu düzenlemelerine gidilmişse de bu kolay olmamıştır. 20. yy başlarında dünya standartlarına yakın bir ordu oluşturulabilmiştir. Ancak siyasi çekişmeler bu ordunun da başarısını engellemiştir. Özellikle Balkan Savaşları’nda bu durum acı bir biçimde görülmüştür.

3. İlmiye Teşkilatı’nın Yetersiz Kalması:

Osmanlı İlmiye Teşkilatı 15. ve 16. y.y’larda çağdaşlarına göre oldukça ileri seviyedeydi. Fatih Dönemi’nde Osmanlı Medreseleri gerek eğitim kadrosu, gerekse programı bakımından çok zengindi. Yükselme Devri’nin devlet adamlarını ve devlet kadrolarını yetiştiren Osmanlı İlmiye Teşkilatı 18. ve 19. y.y.lara gelindiğinde çok farklı bir mahiyet almış, Avrupa’daki ilmi gelişmeleri takip edemediği gibi, büyük program değişikliğine uğrayarak sahip olduğu zenginlikleri kaybetmiştir. Örneğin; Yakın Çağ Medreseleri program yönünden 15. y.y. Osmanlı medresesine göre çok gerilemiş ders programlarında pozitif ilimlere yok denecek kadar az yer vermiştir. Bu da devleti yönetecek kadroların kötü yetişmelerine neden olmuştur.

Diğer taraftan medrese zamanla ilimle uğraşmayan bir kurum haline gelmiştir. Buna paralel olarak medrese siyasetle uğraşmaya başlamıştır. Bu durum medreseye hem itibarını hem de bağımsız hareket etme yeteneğini kaybettirmiş, onu siyasetin emrine sokmuştur. Medrese ilim yuvası,müderrislikte meslek olmaktan çıkmıştır. Medreselerin çöküşü medrese ile birlikte devleti ve toplumu da çöküşe sürüklemiştir. Medrese ne kendini yenilemeye teşebbüs etmiş ne de kendi dışında bir yeniliğe fırsat tanımıştır.

Osmanlı ilmiye teşkilatı yönetim bakımından da bütünlük göstermemektedir. Okullar tek bir elden yönetilmemekte, farklı kurumlara bağlı olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Yabancıların kurdukları azınlık okulları da eğitimde ayrı bir karışıklık yaratmaktadır.

Yakın Çağ’da özellikle 2. Mahmut devrinde eğitim ile ilgili reformlar yapılmaya çalışılmıştır. Ancak bu reformlar eğitimde ikiliğe yol açmış, bu durum cumhuriyet dönemine kadar sürmüş.

4. Adalet Sisteminin Çökmesi:

Adalet kurumu, Osmanlı Devleti’nin sınırlarının genişlemesinde büyük rol oynamıştır. Osmanlının adalet sistemi ve anlayışı devletin güçlü olduğu dönemlerde, değişik toplumlar arasında büyük ilgi uyandırmıştır ancak, 19. y.y.da adalet sisteminde adaletin yerini rüşvet, adam kayırma ve menfaat almıştır. Adalet sisteminin çökmesi hukukun üstünlüğü anlayışının yıkılması Osmanlı Devleti’ni hızla çöküntünün eşiğine getirmiştir.

5. Ekonomik Yapının Bozulması:

Osmanlı ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanıyordu. Dirlik Sistemi içerisinde toprağı işleyenleri gelirlerine göre vergilendiriyordu. Osmanlı Devleti, yükselme devrinde çok iyi işleyen bir maliye sistemine sahipti. 16 y.y.da da ekonomik yönden Osmanlı Devleti güçlüdür. Ancak daha sonraki yıllarda diğer alanlardaki çöküşe paralel olarak ekonomik alanda da hızlı bir çöküş yaşanmıştır. Ekonomik alanda çöküşün başlıca sebepleri şunlardır:

a. Başlangıçta Fransa’ya daha sonra diğer Avrupa devletlerine verilen kapitülasyon denilen ticari imtiyazların Osmanlı Devleti aleyhinde gelişme göstermesi.
b. Batıdaki sanayii inkılabının Osmanlı Devletin’de gerçekleştirilememesi, sanayii ürünlerinin yerli Osmanlı el sanatlarını ezmesi ve eritmesi
c. Kaybedilen savaşlar sonucunda ödenmek zorunda kalınan tazminatlar ve artan askeri giderler
d. Dışarıdan alınan dış borçların ödenememesi sonucunda kurulan düyunu Umumiye Teşkilatı
e. Artan rüşvet ve su istimal olaylarının devlet adamlarının bu sorunu çözememeleri
f. Ekonomiyi yönlendirecek insan unsurunun yetiştirilmemesi
g. Sömürgecilik hareketinin sonucunda İspanyolların güney Amerika’dan getirdikleri altınlar yüzünden Avrupa’yı sarsan enflasyonun Osmanlı devletini de etkilemesi
h. Dirlik sisteminin bozulması yüzünden tarım faaliyetlerinin aksaması ve devletin vergi kaybına uğraması
i. Coğrafi keşifler sonucu dünya ticaret yollarının değişmesi ve Osmanlı Devleti’nin daha önce elinde tuttuğu ticari avantajları kaybetmesi

6. Azınlıkların Osmanlı Devleti Aleyhindeki Faaliyetleri:

Osmanlı Devleti’nin idaresi altında değişik din ve milliyetlere mensup topluluklar yaşamaktaydı. Bu toplulukların her biri Osmanlı çatısı altında yaşamaktan memnundu.Ancak yakınçağda Avrupalı devletlerin güçlenmesi ve Osmanlı azınlıkları azınlıkları ile ilgilenmeye başlaması,bu toplulukların her birinin Osmanlı Devleti aleyhinde din ve milliyetçilik unsurları etkin rol oynamıştır.Fransız ihtilali ile yayılan milliyetçilik fikrinin etkisi ve Rusların kışkırtması ile önce Balkan milletleri bağımsızlık hareketleri izlemiştir.Dolayısıyla azınlıklar Osmanlı Devletinin içten çökertilmesinde etkili olmuşlardır.

B_DIŞ SEBEBLER:

1-_Batıdaki Coğrafi Keşifler, Rönesans ve Reform Hareketleri ve Bunların Osmanlı Devlet üzerindeki Etkiler:

Osmanlı Devleti kuruluşundan kısa bir süre sonra hızla yükselerek, çağının en güçlü devletlerinden biri olmuştur. Dünyanın önemli ticaret yollarını kendi kontrolü altında bulunduran Osmanlı Devleti ekonomik açıdan da güçlüdür.Haçlı Seferleri’nden itibaren Doğu dünyasını ve onun zenginliklerini tanıyan Avrupalılar hep o zenginliklere kavuşmayı düşünmüşler, bunun içinde bilimsel araştırmalara yönelmişlerdir.Bilimi kilisenin dar kalıplarında çıkararak, gözlem ve deneye dayandıran Avrupalılar yeni icatlar ortaya koymuşlardır.Bu bağlamda pusulanın bulunması, gemi yapım tekniğinin geliştirilmesine ve açık denizlere kolaylıkla çıkılmasına imkan sağlanmıştır.Dünyanın şekli konusunda ortaya atılan doğru bilgiler ispatlanmış, bu bilgilerin ışığı altında çizilen haritalarla Avrupalı denizciler dünyanın başka kıtalarına ulaştırmıştır.Böylece Osmanlı Devleti’nin kontrolü altında olan ticaret yolları kullanılmaz hale gelmiş, bu durum Osmanlı Devleti’nin ekonomik üstünlüğünü yitirmesine yol açmıştır.Bunun yanı sıra Amerika kıtasının keşfedilmesi, buradaki yer altı zenginliklerinin Avrupa’ya aktarılması Osmanlını para düzenini bozmuştur.Avrupalı tüccarlar Osmanlı Devleti’nin ürettiği hammaddeyi daha fazla gümüş para vererek alması, o dönemdeki paranın değer kaybetmesine yol açmıştır.Ülkedeki para bolluğu enflasyonu doğurmuştur.Bu da altın fiyatlarını yükseltmiş, hayatı güçleştirmiştir ve sanayiinin gelişmesini engellemiştir.

2-Kapitülasyonlar ve Osmanlı Devleti Üzerindeki Etkileri :

Kapitülasyon; yabancı bir devlet uyruğunun oturduğu ve iş yaptığı ülkede, o ülkenin vatandaşlarına tanınmayan bazı ayrıcalıklarda yaralanmasıdır. Bu ayrıcalıklar ticari, ekonomik, kültürel v.b olabilir Osmanlı Devleti’nin Kanuni döneminde Fransızlara verdiği kapitülasyonlar ticari nitelik taşımaktadır. Buna göre Osmanlı Devleti’nin de ticaret yapacak olan Fransız tüccarları on yıl vergi vermeyecekler, malların değeri üzerinden %3 gümrük alınacak, Fransızlar arasında çıkacak ticari anlaşmazlığa, anlaşmazlığın çıktığı yerdeki Fransız Konsolosu bakacak, taraflardan biri Türk ise sorunu Osmanlı kadısı Fransız elçilinin bir görevlisinin gözetiminde çözecektir.

Kanuni’nin ölümünden sonra bu ayrıcalıklar yenilenmiştir.Yenilenirken vergi muafiyeti süresiz olarak uzatılmıştır.Fransa’ya tanınan bu ayrıcalıklardan zamanla bütün Avrupa devletleri yararlanmışlardır.

Avrupa’da teknolojik gelişim hızla ilerleyip,Sanayi İnkılabı yapılarak,üretim maliyeti düşürülmüş,fabrikasyon üretime geçilerek,mal miktarı çoğaltılmıştır.Bu gelişme Batılılar için,ucuz hammaddesi,kabalık nüfusu,kapitülasyonların kendilerine sağladığı düşük gümrük gelirleriyle Osmanlı Devletin’i cazip bir pazar haline getirmiştir.Avrupa’da fabrikalarda üretilen mallar,Osmanlı pazarına sürülünce,korumasız,zayıf Osmanlı sanayisi bunlarla rekabet edememiş ve büyük darbe yemiştir.

Osmanlı devlet adamlarının,kapitülasyonların zararlarını örtmek için,sanayi yi koruyucu önlem almak amacıyla gümrük vergilerini artırma istekleri,büyük tepkilere yol açmıştır.Kapitülasyonlardan kurtulmak isteyen Osmanlı Devleti’nin bu yoldaki çabaları sonuç vermemiştir..Öyle ki,I.Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’nin yanında yer alan Almanya ve Avusturya-Macaristan kapitülasyonların kaldırılmasına,diğer devletlerden daha fazla tepki göstermişlerdir.Türkiye ancak Lozan da kapitülasyonlardan kurtulabilmeyi başarmış ve Türk Sanayiini korumayı gerçekleştirmiştir.

3.Sanayi İnkılabı ve Osmanlı Devleti Üzerindeki Etkileri:

* * * Sanayi İnkılabı,buhar gücünün bulunması,bu gücün üretimde kullanılmaya başlanması sonucunda ortaya çıkan üretimin basit el aletleri ile pahalıya ve yavaş yapılması uygulamasının terk edilmesi,üretimin fabrikalarda hızlı ve ucuza gerçekleştirilmesi olayıdır.Yani Sanayi İnkılabı üretimde basit el aletlerinin yerini,makinenin almasıdır.Sanayi İnkılabı,”Globalleşme” denilen,pazarları ve üretimi dünya boyutuna taşıyan ekonomik dönüşümün de başlangıcını teşkil etmektedir.

* * * *Sanayii İnkılabı küçük sermayeden,büyük sermayeye,yani kapitalizme geçilmesini sağlamış,küçük sanayii kuruluşlarının yıkılması,ucuz ve bol üretimi dünya ticaret dengesini değiştirmiştir.Sanayii İnkılabı ile birlikte Avrupa’da hammadde ve Pazar problemi yaşanmıştır.Bu problem batılı ülkeleri hem milli sınırları içinde,hem de sömürgelerinde koruyucu tedbirle almaya ve yeni pazarlar bulmaya zorlamıştır.Kalabalık nüfusu,yer altı ve yerüstü zenginlikleriyle Osmanlı Devleti bu açıdan Batılılar için önemli bir Pazar niteliği taşımıştır.Osmanlı Devleti’nin Sanayii İnkılabı’ndan olumsuz yönde etkilenmemek için alması gereken önlem yüksek gümrük uygulayarak Avrupa mallarına karşı yerli sanayisini korumak ve sanayiini çağdaş teknolojiyle güçlendirerek,Batı malları ile rekabet edebilecek duruma getirmektir.Ancak bunların hiçbiri yapılmadığı için Osmanlı Devleti,Sanayii İnkılabı’ndan olumsuz yönde etkilenmiştir.

* * * *Mal üretimi çoğaldıktan sonra,artık kapitülasyonların tanıdığı ayrıcalıkları da yeterli görmeyen Batılılar,Osmanlı Devleti’nin uyguladığı ticaret yasaklarından,tekel uygulamalarından şikayetçi olmaya başlamışlardır.İngilizler,Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşanın çıkarttığı isyan ortamından faydalanarak,1838 Ticaret Antlaşmasıyla bu şikayetlerden kurtulma imkanını elde etmiş,bunu diğer büyük Batılı* *devletler izlemiş ve ülke adeta bir yarı sömürge ağı içine düşmüştür.Avrupa malı ucuz ve bol miktarda Osmanlı pazarına girerken,Osmanlı ülkesindeki hammadde daha ucuza yurt dışına çıkarılmış,bu da yerli sanayiinin gelişmesini engellemiştir.

Osmanlı Devleti’nin savaşlar yüzünden mali durumunun bozulması ve izlediği yanlış ekonomik politika,Onu Batılı devletlerden borç almaya zorlamıştır.Alınan borçlar yerinde kullanılmadığı için,devlet bu paraların faizlerini bile ödeyememiş ve iflas ettiğini açıklamıştır.Batılıların,Osmanlı Devleti’nden alacaklarını tahsil etmek gayesiyle 1881’de kurulan Duyun-u Umumiye Teşkilatı,devletin gelirlerinin önemli bir bölümünü el koydurmuştur.Bu da Osmanlı Devleti’nin mali bağımsızlığını yitirmesine neden olmuştur.Osmanlı Devleti’nin bu şekilde borçlanması yabancı müteşebbise yaramış,Türk müteşebbisler ya tamamen ortadan silinmiş,ya da yabancılarla anlaşarak çalışmalarına devam etmek zorunda kalmışlardır.Bunun sonucunda demiryolu,limanlar,elektrik-havagazı,su ve maden ocakları hep Avrupalı işletmeciler tarafından işletilmiştir.amacı kar etmek olan bu şirketler,milli kaynakları rasyonel olmayan bir şekilde kullanarak zenginleşirken,ülke kaynaklarını kurutmuşlardır.

4.Fransız İnkılabının Osmanlı Devleti Üzerindeki Etkileri:

Fransız İhtilali birden ortaya çıkmış bir olay değildir.Fransız İhtilalin’e yol açan gelişmeleri Ortaçağın karanlıklarında aramak lazımdır.Ortaçağ Avrupa’sında insanların düşünce yapısına dinin katı kuralları egemendi.(Skolastik Düşünce Sistemi)Avrupalı Rönesans ile kiliseyi kendi kabuğuna çekilmeye mecbur ederek,bilimde,teknikte,kültürde ve güzel sanatların her dalında hür düşünmek imkanı elde etmiştir.Ancak Rönesans ve Reforma rağmen Avrupa insanı hala siyasi hürriyetini yakalayamamıştır.Avrupa’da insanların siyasi haklarını elde edebilme yönetime katılabilme,kendilerini yönetecek olan kişileri belirleyebilme arayışları sınıf mücadelelerinin yaşandığı ve halkının çok kötü yönetildiği Fransa’da başarıya ulaşmış ve Fransız İhtilali ile Fransız insanı kralın mutlak otoritesini kırmış,temel hak ve hürriyetlerini elde etmiştir.

Fransız İnkılabı ile ortaya çıkan fikir akımlarından biri olan liberalizm;tüm insanların eşit olması lazım geldiği,her insanın anayasal çerçevedeki temel hak ve hürriyetlerine sahip olması icap ettiği anlayışını benimser ve kralın yetkilerinin daraltılmasını,vatandaşların da yönetime katılmaları anlayışını kabul eder.Liberalizm,ekonomide de benimsenmiştir.
Fransız İnkılabı ile ortaya çıkan ikinci fikir akımı ise Liberalizmin(Kişi Hürriyeti),milletlere uyarlanmış şekli olan,bir devletin egemenliği altında yaşayan millet veya milletlerin hür ve bağımsız olması lazım geldiği anlayışını savunan Nasyonalizm(Milli bağımsızlık veya Milliyetçiliktir)’dir.

Böylece Fransız İhtilali sonucunda ortaya çıkan Liberalizm ve Nasyonalizm anlayışı ile baskıcı,eşitliğe dayanmayan,devlet anlayışı Fransa’da kuvvet yoluyla yıkılmıştır.
Fransa’da mutlakıyetin sonunu getiren bu gelişme,Avrupalı mutlak kralları korkutmuştur.Fransız Kralının başına gelenleri yaşamak tahtını iktidarını kaybetmek istemeyen Batılı krallar,İhtilal Fransa’sına savaş ilan ederek* Fransa Kralının başını yiyen bu fikir hareketlerini Fransa’da etkisiz hale getirme yoluna gitmişlerdir.Ancak cephelerde Avrupalı askerlerin,Fransız askerlerinden eşitlik,özgürlük gibi kavramları duymaları,olayı tersine çevirmiştir.Avrupalılar krallarına yönelerek,Fransızların sahip oldukları hak ve özgürlükleri onlardan talep etmeye* başlayınca 1815’de Fransa ile savaşa son verilmiş Avusturya Başkanı Meternick’in öncülüğünde toplatılan Viyana Konferansı’nda Avrupa’da filizlenmeye başlayan eşitlik,özgürlük fikirlerine karşı ortak ve etkili mücadele kararı alınmıştır.Avrupa’da kralların iktidarlarını koruyabilmek için halka karşı şiddet kullanmaya yönelmeleri yıllar boyu sürecek iç savaşlara yol açmıştır.1818-1848 yılları arasında çıkan ayaklanmalar sonucunda Avrupalı halk,kralların otoritesini yenmiş ve böylece Avrupa’da da mutlakıyetçi devlet yapısı terkedilmiştir.

Böylece Fransız İnkılabı önce Fransa’nın sonra Avrupa’nın daha sonra da tüm dünyanın siyasi,hukuki ve toplumsal yapısını değiştirecek bir düzenin temellerini atmıştır.Bu düzenin dayanakları;her vatandaşın özgür olduğu,yasalar karşısında eşit haklara sahip bulunduğu,milletin kendi kendisini yönetmesi(yani demokratik bir düzen),bu düzenin temel yapısını belirleyen anayasaların yapılması,devletin laikleştirilmesi ve milliyetçi bir niteliğe büründürülmesidir.

Fransız İhtilali sonucunda ortaya çıkan Nasyonalizm (Milliyetçilik) kavramı,çok milletli devletlerin parçalanmalarına yol açmıştır.Nasyonalizmden en çok etkilenen devletlerden biri de Osmanlı Devletidir.Fransız İhtilalinin getirdiği milliyetçilik anlayışı Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıkları harekete geçirmiş,Osmanlı Devletini çökertmek isteyen dış güçlerin kışkırtmaları sonucu Sırplar,Rumlar,Bulgarlar,Romenler ayaklanmışlardır.Bu ayaklanmaları bastırmak Osmanlı Devletini ekonomik yönden sarstığı gibi,siyasi açıdan da büyük devletlerin Osmanlıların iç işlerine karışmalarına yol açmıştır.Bu milletlerin önce özerklik,daha sonra da bağımsızlıklarını kazanmaları,Osmanlı Devletinin giderek küçülmesine neden olmuştur.

Fransız İnkılabının Osmanlı Devleti üzerindeki bu olumsuz etkisine karşın,bu olay Türk İnkılabı düşüncesinin doğmasında etkin rol oynamıştır.Fransız İnkılabı sonucunda azınlıkların milliyetçilik anlayışını benimsemeleri,Türklere de örnek teşkil etmiş,Türkçülük yani milliyetçilik anlayışı doğmuştur.Demokrasi,anayasa,özgürlük gibi kavramları Türk aydını da tanımış,Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucuları bu kavramların etkisi altında yetişmiş ve Kurtuluş Savaşıyla çağdaş Türk Devletini kurmuşlardır.

OSMANLI DEVLETİNİN JEOPOLİTİK KONUMU

* * * Jeopolitik;( Jeo:Yer-Politik:Siyasi)Ekonomik,coğrafi,siyasi,kültürel vb. unsurların bir ülkenin dış politikasına etkisini inceleyen bilim dalıdır.Günümüzde olduğu gibi geçmişte de Anadolu,dünya güç dengelerini etkileyecek sürekli çıkar çatışmalarının odak noktasını oluşturmuştur.Çünkü Anadolu,Avrupa-Asya-Afrika kıtalarını kontrol altında tutabilecek önemli bir noktada bulunmaktadır.Türkiye dünya üzerindeki konumu dolayısıyla Avrupa,Asya ve Afrika kıtalarının düğüm noktası olarak nitelendirilen Akdeniz ve Ortadoğu’nun Doğu-Batı ve Kuzey-Güne-y ekseni üzerinde bir köprü özelliğine sahiptir.Yine Türkiye konumu nedeniyle farklı özelliklere sahip Avrupa,Asya ve Afrika ülkelerinin fiziki,sosyo ve ekonomik mihverleri üzerinde çakışmakta,başka bir ifade ile mihverler Türkiye’den geçmektedir.Ayrıca Türkiye’nin tüm kara,deniz ve hava sahası;Avrupa ve Asya’dan;Ortadoğu,Basra Körfezi ve Afrika’ya stratejik düzeyde kuvvet intikali için lüzumludur.

Tüm bu özellikleri Ona dünya güç merkezleri için mutlak kontrol edilmesi ve elde bulundurulması gerekli bir hedef olma niteliği kazandırmaktadır.Ayrıca bu bölgenin boğazlara sahip olması dolayısıyla Doğu Akdeniz ve Basra Körfezine hükmetmede büyük bir avantaja sahip olması imkanını yaratmaktadır ki bu da bu topraklarda kurulu olan devletin stratejik önemini artırmaktadır.Günümüzde Türkiye’nin geçmişte de Osmanlı Devleti’nin jeopolitik,jeostratejik değeri onun hassas coğrafi konumundan kaynaklanmaktadır.Günümüzde Türkiye’nin jeopolitik ve jeostratejik değeri artarak devam etmektedir.Yeni dünya düzenini oluşturmaya çalışan büyük güçlerin Balkanlar,Kafkaslar,Ortadoğu ve Orta Asya’da söz sahibi olabilmek için Türkiye’ye büyük önem vermeleri bunun göstergesidir.

BÜYÜK DEVLETLERİN OSMANLI DEVLETİ ÜZERİNDEKİ EMELLERİ

Yakınçağ da Osmanlı siyasi literatürüne “Düvel-i Muazzama” olarak geçen büyük devletler;İngiltere,Rusya,Fransa,Almanya,ABD,İtaly a ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğudur.Bu devletlerin Osmanlı toprakları üzerindeki emelleri şöyledir:

1.İngiltere’nin Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

Türklerin İngilizler ile ilk karşılaşmaları Haçlı Seferleri ile başlar.İngilizler,Osmanlı Devleti üzerine Haçlı Seferleri’ne katılarak Niğbolu’da Türklerle savaşmışlardır.Görüldüğü gibi Türk-İngiliz ilişkileri düşmanca başlamıştır.Bu düşmanlığın sebebi,büyük ölçüde din farklılığıdır.1453’te İstanbul’un Türkler tarafından fethi üzerine,Papanın çağrısı ile İngilizler Türklerle olan ticari ilişkilerini kesmişlerdir.XVI.yüzyılın ortalarında İngiliz-İspanyol rekabeti,İngilizleri Türklerle yaklaştırmış ve İngilizler XVII.yüzyıl boyunca İspanya-Fransa ve Portekiz ile olan sömürgecilik rekabeti ve Türkiye’deki karlı ticaret sebebiyle Osmanlı Devleti ile iyi ilişkiler kurmaya özen göstermiştir.Bu iyi ilişkiler XVIII.yüzyılın sonuna değin devam etmiştir.XIX.yüzyılda ise İngiltere,Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü savunan bir politika izlemesi Hindistan meselesi ile ilgilidir.İngiltere ancak kendi etkisi altındaki bir Osmanlı Devleti sayesinde,en önemli sömürgesi olan Hindistan’a uzanan yolları güven altında tutabilirdi.Fransa’nın 1798’de Mısır’a saldırması,Rusya’nın boğazlara hakim olma arzusu İngilizleri,Hindistan’a giden ve Osmanlı egemenliğinde olan yolları,bu güçlü devletlere kaptırmaktansa,kendisinin yardımıyla güçlenecek bir Osmanlı Devleti’nin bırakmaya zorlamıştır.Osmanlı Devletini yardımlarıyla Rusya’ya ve Fransa’ya karşı ayakta tutmaya çalışan İngilizler,bunun karşılığı olarak da Osmanlı Devletini Pazar olarak kullanmışlardır.1877-78 Osmanlı-Rus savaşını Osmanlı Devleti’nin kaybetmesi,İngilizleri Osmanlı Devletine yönelik politikalarını tekrar gözden geçirmeye zorlamıştır.Osmanlı Devleti’nin bir türlü güçlenemediğini,kendi bağımsızlığını koruyamayacak kadar zayıfladığını düşünen İngilizler,Osmanlı Devleti’ne verdiği desteği çekerek,onu yıkma politikalarını uygulamaya koymuşlardır.İngilizlerin bu yeni politikalarını uyguladıklarının iki önemli kanıtı vardır: 1)İngilizlerin 1878’de Kıbrıs’a asker çıkarmaları ve Mısır’ı işgal etmeleri. 2)Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti’nin kurulmasına öncülük etmeleri.

2.Rusya’nın Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

Çar I.Petro ile Rusya dış siyasetinde ilk denizlere açılma politikasını uygulamaya koyulmuştur.Boğazlardan geçerek,sıcak denizlere inmeyi ve Rusya’yı denizlere hakim bir ülke konumuna getirmeyi hedefleyen Çarlık Rusya’sı,XVIII.yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti aleyhinde bir büyüme ve gelişme göstermiştir.XVIII.yüzyılda Osmanlı Devleti henüz Rusya’ya karşı koyabilecek güçtedir.XIX.yüzyılda iyice zayıflayan ve Rusya’ya karşı tek başına mücadele demeyecek duruma düşen Osmanlı Devleti,bu yüzyılda da Rusya ile çıkarları çatışan İngiltere,Fransa,Avusturya gibi ülkelerle zaman zaman işbirliğine giderek bu güçlü düşmanına karşı varlığını koruyabilmiştir.

Milli Mücadele sırasında Rusya kendi çıkarları yüzünden Türkiye’ye maddi destek sağlamışsa da,Rusya hiçbir zaman Türk toprakları üzerindeki emellerinden vazgeçmemiştir.Montrö Boğazlar Sözleşmesi görüşmeleri sırasındaki tavrı bunun delilidir.Türkiye 1946’da Rus tehdidine karşı NATO’ya girmiştir.

3.Fransa’nın Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

Türk-Fransız ilişkileri de Haçlı Seferleriyle başlamıştır.İngiltere’nin Osmanlı toprakları üzerindeki en önemli emeli,Orta doğuya özellikle de Suriye ve Lübnan’ı ele geçirebilmektir.Fransa özellikle Tanzimat sonrası kültürel alandaki Batılılaşma çalışmalarımızda toplumumuz nazarında model bir ülke olmuştur.Ancak bütün bunlar Fransızların,Osmanlı Devleti aleyhindeki politikasını değiştirmemiştir.I.Dünya Savaşı sırasında Osmanlı topraklarının İtilaf Devletleri arasında paylaşımı gayesiyle yapıla gizli antlaşmalara Fransa da katılmış ve kendisine büyük bir pay verilmiştir.

4.Avusturya-Macaristan’ın Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

Bu devlet de yükselme döneminden itibaren Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki en büyük rakibidir.XVI. ve XVII:yüzyıllarda Osmanlı Devleti Avusturya’ya üstünlüğünü kabul ettirmiştir.1683 yılında Osmanlı Devleti’nin Avusturya karşısında uğradığı Viyana bozgunu ile Osmanlı karşısında güçlü duruma geçmiş,zaman zaman Rusya ile ortak hareket ederek Osmanlıyı Avrupa’dan atmaya çalışmıştır.Daha sonra dikkatini Balkanlar üzerine yoğunlaştıran Avusturya,bu bölgeden Ege’ye uzanmak istemiştir.Bu dönemde benzer emeller taşıyan Rusya ile Balkanlar’da menfaatleri çatışan Avusturya,1908’de Bosna-Hersek’i Osmanlı Devletinde almıştır.Bundan sonraki siyasi ve askeri olaylarda Avusturya,Almanya ile birlikte hareket etmiş,onun adeta tabii müttefiki olmuştur.Bu yüzden de Avusturya,I.Dünya Savaşı’nda Almanya ve Osmanlı Devleti ile aynı ittifakın içinde yer almıştır.I.Dünya Savaşı sonunda Avusturya-Macaristan da Osmanlı Devleti gibi parçalanmıştır.

5.Almanya’nın Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

1871’de Prusya’nın önderliğinde milli birliğini tamamladıktan sonra,takip ettiği siyasi ve iktisadi politikalar sayesinde Avrupa’nın en güçlü devletlerinden biri olmayı başaran Almanya’nın Osmanlı Devleti ile doğrudan sınır komşuluğu yoktur.Bu nedenle Almanya’nın,Osmanlı topraklarını ele geçirmeye yönelik politikası olduğu söylenemez.1878’de İngiltere’nin,Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü koruma politikasını sona erdirmesi İngiliz donanmasını Basra Körfezi’nde kontrol altında tutmak isteyen Almanya’nın,Osmanlı Devletine yakınlaşmasına neden olmuştur.Almanya bu sayede hem Türk topraklarından geçerek,Kızıldeniz ve Hint Okyanusuna kadar olan toprakları,İngiliz İmparatorluğu’nun sömürge yollarını kontrol etme imkanını elde ediyor,hem de Osmanlı Devleti’nden ekonomik ve siyasi çıkarlar sağlamayı hedefliyordu.Bu ilişkiler çerçevesinde Berlin-İstanbul-Bağdat demiryolu projesinin yapılmasına başlanmış,bu proje İngilizleri oldukça rahatsız etmiştir.Türk-Alman yakınlaşması I.Dünya Savaşı sırasında da sürmüş Osmanlı Devleti gücüne hayranlık duyduğu Almanya’nın yanında yer alarak,I.Dünya Savaşı’nın bitimi ile tarihi ömrünü tamamlamıştır

6.İtalya’nın Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

İtalya da Almanya gibi milli birliğini XIX.yüzyılın ikinci yarısında tamamlamış bir devlettir.Sanayileşmesini tamamlayamadığı için,şansını Osmanlı topraklarında denemek istemiştir.Bu doğrultuda hareket eden İtalya,Osmanlı egemenliğindeki Trablusgarp ve Bingaziyi sömürge olarak kullanabilmek amacıyla 1911’de Osmanlı Devleti’ne savaş açmış,bu topraklara asker çıkarmıştır.Ardından Rodos ve 12 Adayı işgal etmiştir.1912’de Trablusgarp Savaşı sonucunda imzalanan Qundy (Uşi) Antlaşmasıyla,İtalya hedefine ulaşmış,Trablusgarp ve Bingaziyi kendi sömürgesi yapmıştır.

I.Dünya Savaşı sırasında,Osmanlı Devleti karşısında İtilaf Devletleri safında yer alan İtalya,Türk topraklarının paylaşımını öngören gizli antlaşmalara katılmış,kendisine İzmir’in verilmesi benimsenmiştir.Ancak Paris Barış Konferansı kararıyla İtalyanların yerine İzmir’e Yunanlıların çıkartılması,İtalyanları İtilaf Devletlerine kırgın hale getirmiştir.Bu yüzden İtalyanlar,Kurtuluş Savaşı’nda diğer devletler gibi karşı tavır almamışlardır.

7.ABD’nin Osmanlı Devleti Üzerindeki Emelleri:

İlk Amerikan Konsolosluğu 1824’de İzmir’de açılmış,başlangıçta kültürel amaçlara yönelik olan ABD-Osmanlı ilişkileri giderek ekonomik alana yönelmiş ve 1830’da ABD ile bir ticaret antlaşması imzalanmıştır.Dış politikasında 1823’de kabul ettiği Monröe Doktrini’ni uygulayan ABD kendi kıtası dışındaki olanlarla pek ilgilenmemiştir.Ancak Monröe Doktrini’nin varlığına rağmen,ABD zaman zaman başka ülkelerin sorunlarına karışmış (Örneğin:Ermeni Meselesi)bu da iki ülke arasındaki ilişkilere bazen gölge düşürmüştür.Amerika’nın Türkiye ile ilgili dış politikası,I.Dünya Savaşı’nın ardından ağırlık kazanmıştır.ABD Başkanı Wilson Barış Prensipleri’nin 12.maddesi,Osmanlı Devleti ile ilgilidir.Ancak Türklerin lehine olan bu madde diğer devletler tarafından uygulanmamıştır.

BÜYÜK DEVLETLERİN OSMANLI DEVLETİ ÜZERİNDEKİ EMELLERİNE ULAŞMAK İÇİN UYGULADIKLARI BASKI METOTLARI

1.Kültürel Baskı:

Kapitülasyonlar kapsamında Batılılara verilmiş olan okul açma izni,Batılılar tarafından Osmanlı Devletine bir baskı olarak kullanılmıştır.Bu ayrıcalıktan önce Fransa daha sonra da İngiltere,ABD,Almanya;Avusturya ve İtalya yararlanmıştır.Yabancılar Osmanlı toprakları üzerindeki açtıkları okullar sayesinde hem misyonerlik faaliyetlerini yürütmüşler,hem de kendi kültürlerini benimseyecek genç aydınlar yetiştirmeye çalışmışlardır.Ayrıca bu okullar Fransız İnkılabı sonucunda sloganlaşan milliyetçilik,eşitlik,hürriyet,adalet gibi kavramların toplumda yayılmasına ve Osmanlı Devleti’nin çökmesine öncülük etmişlerdir.

2.Ekonomik Baskı:

Ekonomik baskı aracı olarak da yine kapitülasyonlar ön plana çıkmaktadır.Bunun yanı sıra Osmanlı Devleti’nin nakit sıkıntısı içine düşerek 1854 Kırım Savaşı’ndan itibaren yaptığı borçlanma,Osmanlı Devletini ekonomik iflasa sürüklemiştir.Ancak Duyun-u Umumiye’nin kurulmasıyla dışarıdan yeni krediler bulunabilmiş,devletin gelir kaynaklarının büyük bölümüne hükmeden bu teşkilat,Osmanlı Devletinin sömürge durumuna düşmesine neden olmuştur.
3.Siyasi Baskı:

XVII.yüzyılın sonlarından itibaren Avrupa devletleri,çeşitli siyasi toplantı ve kongrelerde aldıkları kararlarla Osmanlı Devletine siyasi baskı uygulamışlardır.Viyana,Paris ve Berlin Konferansları’nda bu açıklıkla görülmektedir.Osmanlı Devletini zor durumda bırakan kararların alınmasında Rusya,İngiltere,Fransa ve Avustralya çok etkili olmuşlardır.Bu devletler “Hasta Adam” olarak nitelendirdikleri Osmanlı Devleti’nin mirasından pay alma yarışına girişip,aralarında yaptıkları gizli antlaşmalarla Ona hayat hakkı tanımak istememişlerdir.
4.Askeri Baskı

Büyük devletler Osmanlı üzerindeki emellerine ulaşabilmek için zaman zaman askeri baskıya başvurmaktan çekinmemişlerdir.Başta Rusya olmak üzere,Avrupa devletleri askeri işgallerle Osmanlı ülkesini yağmalamaya çalışmışlardır.Rusya;Balkanlar da ve Kafkaslar da,Fransa;Kuzey Afrika da(Cezayir,Tunus),İngiltere;Kıbrıs ve Mısır da,Avusturya;Bosna-Hersek de,İtalya ise Trablusgarp da ki Türk topraklarını işgal etmişlerdir.

Osmanlı Devleti kültürel,ekonomik,siyasi baskı metotlarıyla Büyük devletler tarafından yıpratılmış,nihai amaç askeri baskılarla gerçekleştirilmiştir.

ŞARK MESELESİ

1815 Viyana Konferansı’nda Batılıların ortaya attığı Şark Meselesi’nin kökü çok eskilere dayanmaktadır.Avrupa’yı oldukça uğraştıran Şark Meselesini iki safhada incelemek mümkündür.Şark Meselesinin birinci safhası 1071-1683 yılları arasındaki devredir. Bu safhada Avrupalılar savunmada, Türkler ise taarruz halindedir. 1071_1683 yılları arasında Şark Meselesi’nin esasları şunlardır:

1. Türkleri Anadolu’ya sokmamak.
2. Türkleri Anadolu’da durdurmak.
3. Türklerin Rumeli’ye geçişini engellemek.
4. Türklerin Balkanlar üzerinden Avrupa’ya ilerleyişine engel olmak.

* *Şark Meselesi’nin bu hedeflerine rağmen Türkler Anadolu’ya girmiş, yerleşmiş, Rumeli’ye geçmiş, Balkanları tamamen zaptetmiş ve 1683’de Türklerin Viyana önlerinde yenilmesiyle Şark Meselesi’nin birinci safhası kapanmış, ikinci safhası açılmıştır.

* * *Şark Meselesi’nin ikinci safhasında ise Türkler savunmada, Avrupalılar ise taarruzdadır. 1920 yılına kadar süren Şark Meselesi’nin bu safhada gelişmesi şu seyri izlemiştir :

1. Balkanlardaki Hıristiyan milletleri Osmanlı hakimiyetinden kurtarmak.
2. Osmanlı topraklarında yaşayan Hıristiyanların haklarını korumak amacıyla, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahale etmek
3. Türkleri Balkanlardan tamamen atmak
4. İstanbul’u Türklerden geri almak.
5. Osmanlı Devleti’nin Asya’daki topraklarında yaşayan Hıristiyan azınlıkların bağımsızlıklarına kavuşmalarını sağlamak. (Ermeniler)
6. Anadolu’yu paylaşarak, Türkleri Anadolu’dan çıkartıp, Orta Asya’daki yurtlarına sürmek.

* * Şark Meselesi’nin 1920’ye kadar süren safhasında Batılılar başarılı olmuşlardır. Tırablusgarp* Savaşı ile İtalyanlar Kuzey Afrika’ya yerleşmiş, Balkan Savaşları ile Osmanlı Devleti Balkanlarda büyük toprak kaybına uğratılmış, Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıklar bağımsızlıklarını kazanmada başarılı olmuşlar, Ermeniler ayaklanma çıkartarak, Osmanlı Devleti’ni içten çökertmişler, 1. Dünya Savaşı sırasında yapılan gizli antlaşmalarla Türk toprakları büyük devletler arasında paylaşılmış, Mondros Mütarekesi’nden sonra İtilaf Devletleri bu paylaşıma uygun olarak Türk topraklarını işgal etmişlerdir. Sadece İstanbul’un işgali Çanakkale Savaşları sırasında M. Kemal’in çabalarıyla önlenmiştir. Şark Meselesi projesini son anda iflasa sürükleyen gelişme, Anadolu’da M. Kemal’in önderliğinde Milli Mücadele harekatının başlatılması ve başarıya ulaştırılmasıdır.

* * Genel tanımıyla Müslüman Türkleri Balkanlardan ve Anadolu’dan atmayı hedefleyen Şark Meselesi, Lozan Antlaşması ile iflas etmiştir.

19. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ’NDE YENİLİK HAREKETLERİ

* * 18. yüzyılın sonlarına kadar Osmanlı Devleti’nde planlı ve programlı bir ıslahat hareketinden söz etmek mümkün değildir. Devletin kötüye giden durumu karşısında, bu gidişatı durdurmak için alınması gereken tedbirler hakkında bazı raporlar hazırlanmış, ancak bu teşebbüsler bilinçli bir kadroya dayanmadığı ve kişiler bağlı kaldığından başarılı olamamıştır.

* * Karlofça Yenilgisi ile birlikte Osmanlı yöneticilerinin ve aydınlarının Batı’ ya bakış açısı değişmiştir. O döneme kadar kendilerini Batı’ dan üstün gören Osmanlılar, artık Batı’ nın üstünlüğünü kabul etmiş ve Osmanlı Devleti’nde Batı tarzında yenilikler yapılmasını zorunlu görmüşlerdir.

* * *Osmanlı yöneticileri bir yandan çeşitli nedenlerle Avrupa’dan kaçıp, Osmanlı Devleti’ne sığınan aydınların görüşlerinden yararlanmaya çalışmış, bir yandan da Avrupa’nın çeşitli ülkelerine elçilik heyetleri göndererek, o ülkeleri yakından tanımaya çalışmışlardır. Nitekim bunun sonucu olarak 1727’de ilk Türk Matbaası kurulmuştur. 1773’de çağdaş bilgilerle donatılmış denizciler yetiştirmek üzere Mühendishane-i Bahr-i Hümayun adı altında bir okul açılmıştır. Avrupa’dan Osmanlı Devleti’ne çeşitli yollarla gelip devlet hizmetine girenlerin yardımlarıyla açılan askeri okullardan yetişen kişilerin gayretleri sonucu, Osmanlı Devleti’nde batılı anlamda ıslahat hareketleri başlamıştır. Ancak 3.Selim* dönemine kadar önemli bir gelişme gösterilememiştir.
* * *


III. SELİM DÖNEMİ ISLAHATLARI

* * *III.Selim tahta çıktıktan sonra (1789_1807), devletin kötü gidişatını durdurmak için alınması gereken tedbirleri belirlemek üzere, ülkenin ileri gelen devlet adamlarından oluşan bir danışma meclisi* (Meşveret Meclisi) toplamıştır. III.Selim, bu meclisin hazırladığı raporlar doğrultusunda “Nizam_ı Cedid” adı verilen yenilikleri yapmak amacıyla bir dizi ferman yayınlamıştır. 1793’de Yeniçeri ocağının yanı sıra Nizam_ı Cedid adıyla Avrupa tarzında bir askeri ocak kurulmuştur. Bu ocağın subay ihtiyacını karşılamak için de 1794’de Mühendishane-i Berri Hümayun adlı bir okul açılmıştır.

* * *III..Selim döneminde Avrupa başkentlerinde (Paris, Londra, Berlin, Viyana) daimi elçilikler açılmıştır. Batı dillerinde yazılmış önemli eserler Türkçe’ye çevrilerek, Batı düşüncesinin ülkeye girmesine hız verilmiştir. Ancak yeniliklere karşı olanların Kabakçı Mustafa’nın önderliğinde çıkarttıkları isyan sonucunda III.Selim tahttan indirilmiş, böylece ilk ciddi ve geniş boyutlu yenileşme hareketi bu şekilde engellenmiştir. Yeniçeri teşkilatını kaldırmayı, ulemanın nüfuzunu kırmayı, Osmanlı Devleti’ni Avrupa’nın ilim, sanat, ziraat, ticaret ve medeniyette gerçekleştirdiği ilerlemelere ortak etmeyi amaçlayan Nizam_ı Cedid hareketi, III.Selim döneminin kapanmasıyla bu hedefleri tutturamadan sonuçsuz kalmıştır.

II. MAHMUT DÖNEMİ ISLAHATLARI

* * *III..Selim’in izinden giden II.Mahmut (1808_1839), onun ıslahatlarını canlandırmaya çalışmıştır. II.Mahmut, öncelikle orduyu ele alarak Sekban_ı Cedid adında bir ocak açtırmış, bu gelişme Yeniçerilerin isyanı ile son bulmuştur. Yeniliklerin önündeki en büyük engelin Yeniçeri Ocağı olduğunu gören II. Mahmut, bu ocağın kaldırılması yönünde çalışarak, 1826’
da Yeniçeri Ocağını ortadan kaldırmıştır. Onun yerine Asakir_i* Mansure_i muhammediye adıyla yeni ve modern bir ordu kurmuştur. 1826’da ilk defa* Avrupa’ya öğrenci gönderilmiştir. Yabancı uzmanların yardımlarıyla Harbiye ve Tıbbiye gibi yeni askeri okullar açılmıştır. İlköğretim mecburi hale getirilmiştir. Medreselerin dışında Rüştiye mektepleri açılmış, 1831’ de Takvim_i Vekayi adıyla ilk resmi gazete yayınlanmaya başlamıştır. Yurt dışına çıkışlarda pasaport uygulanmasına yine bu dönemde başlanmıştır. Kıyafette yenilik yapılarak, fes ve pantolon giyilmeye başlanmıştır. II. Mahmut döneminde Vezir_i Azam’ın gücü zayıflatılarak, padişahın otoritesi kuvvetlendirilmiştir. Hükümet teşkilatında değişiklikler yapılarak, bakanlıkların kurulmasına başlanmıştır. Bu şekilde II.Mahmut döneminde yapılan yeniliklere Tanzimat döneminin fikri yapısı oluşturulmuştur.

TANZİMAT FERMANI
* * * * * * (3 KASIM 1839)

* * * Tanzimat dönemi (1839-1876), Osmanlı tarihinde yeni bir devrin başlangıcıdır. Bu dönem, devletin siyasi, sosyal, askeri ve kültürel alanlarda kötüye gidişini önlemek gayesiyle daha geniş ıslahatların yapıldığı bir devirdir. Yapılması düşünülen düzenlemelerle ilgili ferman hazırlandıktan sonra, Gülhane Parkı’nda halka okunduğu için Gülhane Hatt_ı* Hümayunu diye de anılır. Bu ferman Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlanmıştır. Tanzimat Fermanı’nda çıkarılacak olan yeni kanunların dayandırılacağı temel ilkeler şunlardır:

1. Müslüman ve Müslüman olmayan bütün halkın can, mal ve namus güvenliğinin sağlanması.
2. Herkesten belli uluslara ve kazancına göre vergi alınması
3. Herkesin kanun önünde eşit tutulması, mahkemelerin açık yapılması ve kimsenin yargılanmadan öldürülmemesi.
4. Herkesin mal, mülk edinmesinin sağlanması, istediğinde bunları satması ve ya yenisini alması, çocuklarına miras bırakma hakkının bulunması.

Padişah,* bu fermana ve ona dayandırılarak yapılacak kanunlara saygı göstereceğine dair yemin etmiştir. Böylece Osmanlı padişahı kendi gücünün de üstünde bir kanun gücünün varlığını tanımak durumunda kalmıştır. Tanzimat Fermanı ile Osmanlı Devleti’ne ilk kez hukukun üstünlüğü anlayışı girmiştir. Bu ferman ile Batılılaşma belirli bir program dahilinde uygulamaya koymuş, Batılılaşma sistemleşmiş, eşitlik anlayışı benimsenmiştir. Tanzimat Fermanı’nın getirdiği yenilikler başlangıçta hem Müslüman, hem de Müslüman olmayan kesimi memnun etmiş, ancak daha sonra Tanzimat Fermanı’nda yer alan hususların çoğu yerine getirilememiş ve başlangıçta fermana duyulan hoşgörünün yerini, memnuniyetsizlik almıştır. Tanzimat Fermanı’nın istenilen şekilde uygulanmayışının temel sebepleri şunlardır :


1. Batı’ dan alınan yeniliklerin derinliğine anlaşılamamış olması, sadece şeklen benimsenmiş olması.
2. Azınlıklara verilen hakların büyük devletleri tarafından istismar edilmesi. Büyük devletlerin , azınlıkların haklarını koruma adı altında fermandaki ilgili maddeye dayanarak, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmaları ve bunun, Tanzimat Fermanı’nın uygulanmasını Osmanlı Devleti açısından zorlaştırması.
3. Tanzimat Fermanı ile amaçlanan ıslahatları yapacak kadroların olmaması.

* * *Bu nedenlerden dolayı, Osmanlı tebaasını dil, din, ırk ayrımı gözetmeksizin Osmanlı vatandaşlığı altında birleştirmeyi hedefleyen Tanzimat Fermanı, Osmanlı Devleti’nin parçalanmasını önleyememiş, devlet içinde iki başlılığa yol açmıştır.

ISLAHAT FERMANI
* * (28 ŞUBAT 1856)

Osmanlı Devleti’nin Kırım Savaşı’ndaki müttefikleri tarafından hazırlanmış olup,
Osmanlı Devleti’ne zorla kabul ettirilmiş bir fermandır.* Azınlıklara Tanzimat Fermanı ile verilen ayrıcalıkları kabul eden bu fermanla, azınlıklara haklarını iyileştirici bir dizi yenilikler getirmiştir. Islahat Fermanı ile azınlıklara devlet memuriyetine girebilme, askeri ve sivil bütün okullarda okuyabilme, Müslümanlarla Müslüman olmayanların kanunlar önünde eşit sayılması azınlıkların seçme ve seçilme hakkını kullanabilmeleri ayrıcalığı tanınmıştır.

1.MEŞRUTİYET
(23 ARALIK 1876)

* * *Osmanlı Devleti’nde padişahın yetkilerinin ve yönetimin anayasa (Kanun_i Esasi) ile belirlendiği dönemdir. Avrupa’yı yakından gören, devletin gidişini beğenmeyen ve yapılan yenilikleri yeterli görmeyen Türk aydınları, Avrupa’da olduğu gibi Osmanlı Devleti’nde de halkın devlet işlerini denetleyebileceği Meşrutiyet idaresine geçilmesi kanaatinde idiler. Bu görüşü benimseyenlerin başında Namık Kemal ve Ziya Paşa geliyordu. Bu iki Türk aydının başını çekiği gruba Genç Osmanlılar (Jön Türkler) deniyordu. Genç Osmanlılar, Meşrutiyet ilan edilir, Mebuslar Meclisine Müslüman olmayan halkın temsilcileri de katılırsa, Müslümanlarla aralarındaki ayrılığın giderilebileceğine ve bir Osmanlı Milleti oluşacağına inanıyorlardı. Böylece Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışması engellenmiş olacaktı. Genç Osmanlıların düşüncelerini Mithat Paşa gibi ileri gelen bazı devlet adamları da benimsiyordu. Yalnız Meşrutiyet yönetiminin kurulabilmesi için, bu idare tarzını benimsemeyen Sultan Abdülaziz’in tahttan indirilmesi gerekiyordu. Neticede Mithat Paşa, Hüseyin Avni Paşa, Sadrazam Mehmet Rüştü Paşa Abdülaziz’i tahttan indirerek yerine V. Murat ‘ı geçirdiler.* Akli dengesi bozuk olan V. Murat tahtta sadece üç ay kalabilmiştir. Yerine Meşrutiyet’ i ilan edeceğine söz veren II. Abdülhamit tahta çıkarılmıştır.

* * * Abdülhamit’ in sadrazam olarak atadığı Mithat Paşa’nın başkanlığına bir kurul tarafından anayasa (Kanun_i Esasi) hazırlanmıştır. Bu anayasa Abdülhamit’ in bazı düzeltmelerinden sonra 23 Aralık 1876’ da törenle halk önünde ilan edilmiştir. Böylece Osmanlı Devleti’nde Meşrutiyet idaresi yürürlüğe girmiştir. Üyelerini halkın seçtiği Meclis-i Mebusan ile Padişahın atadığı kişilerden oluşan Ayan Meclisi toplanmıştır. Bu iki meclis bir araya gelerek Genel Meclisi* oluşturmaktadır. Bu ilk anayasa ile padişaha bakanlar kurulunu atama, görevden alma, dış ülkelerle antlaşma yapabilme, savaş ilan edebilme, meclisi açma ve kapama yetkisi verilmiştir. Başkanlığını sadrazamın yaptığı Bakanlar kurulu, devlet işlerini yürütmekle görevlidir. Bu kurulun aldığı kararlar padişahın onayı ile yürürlüğe girebilecektir. Kanun teklifi yetkisi bakanlar kuruluna, yasama görevi Mebuslar Meclisi ile Ayan Meclisi’ne verilmiştir. İki mecliste kabul edilen kanunlar, padişahın onayından sonra kabul edilmiş olacaktır.

* * *Bütün Osmanlı halkının kanunlar önünde eşit olduğu Meşrutiyet’ in ilanıyla kabul edilmiş, herkese şahsi mesken, eğitim, yayın, ortaklık kurma hürriyeti tanınmıştır. Kimseden kanunsuz para alınmayacağı, vergilerin herkesin gelirine göre alınacağıve angaryanın yasak olduğu belirtilmiştir.

* * *1877_78 Osmanlı Rus Savaşı’nın Osmanlı Devleti’nin yenilgisiyle sonuçlanması, Meclis_i Mebusan’ın bu başarısızlığı padişaha ve bakanlar kuruluna fatura etmeye kalkışması, II. Abdülhamit’i anayasal yetkisini kullanarak Mebuslar Meclisi’ni kapatmaya yöneltmiş, böylece 1. Meşrutiyetin idaresi de sona ermiştir.

2.MEŞRUTİYET
(23 TEMMUZ 1908)

* * *Osmanlı Devleti’nde padişahın yetkilerinin ve yönetiminin anayasa ile ikinci kez düzenlendiği dönemdir. II. Abdülhamit’in 1. Meşrutiyetin sona erdirilmesinden itibaren uyguladığı baskı politikasına rağmen, devlet içinde bazı gizli siyasi faaliyetler devam etmiş ve cemiyetler kurulmuştur. Bu cemiyetleri kuranlar, devletin kurtuluşu için değişik fikirlere sahip olduklarından aralarında bir birlik yoktur.

* * *Aydınların bir bölümü, Osmanlı Devleti’nin çöküntüye uğramasının önlenmesi için yeniden Meşrutiyetin ilan edilmesi ve anayasal düzene geçilmesi görüşündedirler. Bir kısım aydın da, güçlü olabilmek için dünyadaki büyün Müslümanları birleştirecek bir İslam birliğinin oluşturulmasından yanadır. Bir başka grup aydın da, dünyadaki bütün Türklerin bir yönetim altında birleştirilmesi düşüncesini taşımaktadır.

* * *Böyle farklı düşüncelerin benimsendiği bir ortamda meşrutiyet idaresine taraftar olan aydınlar, İttihat ve Terakki adı altında gizli bir dernek kurmuşlardır. Bu derneğe üye olanların amacı, II. Abdülhamit’e meşrutiyet yönetimini zorla kabul ettirmektir. İngiltere ve Rusya’nın Reval şehrinde yaptıkları gizli görüşmelerde, Makedonya’nın Osmanlı Devleti’nden ayrılması konusunda fikir birliğine vardıklarını öğrenen İttihat ve Terakki yönetimi hemen harekete geçmeye karar vermiştir. Cemiyete bağlı 3. Ordu subayları arasında amaç birliği sağlanmış, Niyazi Bey ve Eyüp Sabri Bey Manastır bölgesinde; Enver Bey Selanik yakınlarında birlikleriyle dağa çıkarak ayaklanmışlardır. Cemiyet, Selanik’te, Manastır’ da ve diğer Rumeli şehirlerinde hürriyetin ilanına karar vermiştir. Ayaklanmanın genişlemesinden korkan II. Abdülhamit, 2. Meşrutiyet’ i ilan ederek, Kanun-i Esasi’ yi yeniden yürürlüğe koymuştur. Ardından da seçimler yapılarak, Mebusan Meclisi açılmıştır. 2. Meşrutiyet ile birlikte 1876 anayasası üzerinde 1909’da yapılan değişiklikle padişahın yetkileri sınırlandırılmıştır. Yeni düzenlemeye göre padişah sadrazamı atayacak, bakanları sadrazam belirleyecek ve padişahın onayına sunacaktır. Bakanlar kurulu yasama meclislerine karşı* sorumlu kılınmıştır. Her iki meclise de kanun teklif etme yetkisi tanınmıştır. Padişahın kanunları veto etme yetkisi sınırlandırılmıştır. Basına sansür konulamayacağı belirtilmiştir. Ancak bu anayasa iç karışıklıklar, savaşlar, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin tutumu yüzünden gerektiği biçimde uygulanamamıştır. Özellikle İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin bir yıl sonra Abdülhamit’i 31 Mart ayaklanması sonucunda tahttan indirterek, onun sahip olduğu hak ve yetkileri kendi üzerlerine almaları yüzünden 2. Meşrutiyet de beklenen faydayı sağlamamıştır. 2. Meşrutiyet Devletin çöküşünü önleyemediği gibi, 2. Meşrutiyet yıllarında Bulgaristan’ın bağımsızlığını ilan etmesi, Yunanistan’ın Girit’ i ele geçirmesi, Avusturya_Macaristan’ın Bosna_Hersek’ i topraklarına katması gibi olaylar yüzünden devlet büyük kan kaybına uğramıştır.* * * *

OSMANLI DEVLETİ’NİN SON DÖNEMİNDE ORTAYA ATILAN DEVLETİ KURTARMAYA YÖNELİK* * * * FİKİR HAREKETLERİ:

1. OSMANLICILIK:

Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan, Tanzimat Dönemi’ne kadar ülkede devlete adını veren Osman Bey’ in hanedanına dayanan bir “Osmanlılık” fikri vardır.

Osmanlı Devleti’nde 1789 Fransız İnkılabı’nın etkisiyle milliyetçilik fikrinin yayılmaya başlaması, Osmanlı topraklarında en fazla refah içinde yaşayan kesim olan gayri_müslimlerin kendi devletlerini kurmaya başlamaları, Osmanlı Devleti’ni ciddi bir bunalıma itmiştir. Batının gücüne karşı koyamayacaklarını anlayan Osmanlı yöneticileri, ona karşı çıkmak yerine, onun sempatisini kazanarak, yardımını elde etmeyi tercih etmişlerdir. Bu anlayışın etkisiyle II. Mahmut döneminde Osmanlı Devleti’nde batı anlayışına uygun ıslahatlar yapılmıştır. Böylece Osmanlı Devleti’nde bu yenilikler sonucunda batıyı yakından tanıyan, yabancı dil bilen bir yeni genç nesil yetişmiştir. Osmanlıcılık fikri işte bu genç neslin ürünüdür. Genç Osmanlılar adı altında örgütlenen bu genç kadro, Osmanlı tabakasına eşit haklar tanınması, bu hakların yasalarla güvence altına alınması, Meşrutiyet yönetimine geçilmesi görüşündedir. Osmanlıcılık fikrini savunan Genç Osmanlılara göre; Osmanlı Devleti’nin kurtuluşu, ancak Osmanlı sınırları içerisinde yaşayan tüm insanlar arasında dil, din, ırk, mezhep farkı gözetmeksizin herkesin Osmanlı vatandaşı olduğunu kabul etmekle sağlanabilecektir.

Genç Osmanlılar, II. Abdülhamit’ e meşrutiyeti kabul ettirerek, Osmanlıcılık fikrini uygulamaya koymuşlarsa da, ülkedeki milliyet isyanlarının durmaması, bu isyanların gelişimine paralel olarak Osmanlıcılık fikrinin de önemini kaybetmesine yol açmıştır.
* *
2. İSLAMCILIK:

Ülkede İslamiyet’e ve dünyanın dört bir yanındaki Müslümanlara önem veren ve tüm Müslümanlar arasında bir birliğin sağlanmasını gerçekleştirmeye çalışan, devletin sosyal bağlarını din birliğinde arayan bir akımdır. İslamcılık fikir akımının öncüsü II. Abdülhamit olup, onun saltanatı süresince, iç idare ve dış siyasette bu fikir akımının gelişme göstermesine çalışılmıştır. İslamcılık fikir akımının ortaya çıkmasında, Osmanlı topraklarında yaşayan Müslümanlara, gayrı_Müslimlerin ilişkilerinin bozulması, 1877_78 Osmanlı Rus Savaşı sırasında Balkanlar’ da çok sayıda Müslüman’ın işkence görerek ölmesi, pek çoğunun malını, mülkünü, terk ederek Anadolu’ya kaçmak zorunda kalması, Avrupa’nın Osmanlı topraklarında yaşayan gayrı_ Müslimler’ in* lehine olacak gelişmeler için, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmaları, Müslümanların yaşadıkları toprakların Hıristiyanlar tarafından işgal edilmesi gibi etkenler rol oynamıştır.

II.Abdülhamit’in İslamcılığı devletin temel prensibi haline getirmeye çalışmakla dış politikada ulaşmak istediği biri yakın, diğeri uzak iki amacı vardır. Yakın amaç; Osmanlı Devleti’nin varlığını korumak. Uzak amaç ise; Hilafet etrafında dünya İslam birliğini kurmaktır. Ancak İslamcılık da milliyet hareketleri karşısında başarılı olamamıştır.

3. TÜRKÇÜLÜK:

Türkçülük, II. Abdülhamit döneminde bir fikir hareketi olarak gelişmiştir. Osmanlıcılık veya İslamcılık gibi bir idare ve siyaset sistemi haline getirilmesi düşünülmemiştir. Bu sebeple Türkçülük hareketi bir siyasi partinin veya belirli bir grubun malı değildir. Az sayıda aydının üzerinde kafa yorduğu bir akımdır. Bu aydınlar içinde siyasete girmemiş tarafsızlar bulunduğu gibi, İslamcılık veya Osmanlıcılık fikirlerini benimseyenler de vardır. Türkçülük fikir hareketinin doğmasına yol açan etkenleri şu şekilde sıralamak mümkündür;

a) Batılı devletlerin teşvikiyle milliyetçilik hareketinin Osmanlı topraklarında yaşayan Hıristiyan tebaa arasında yayılması ve bunun sonucunda isyanların çıkması.
b) Türk olmayan Müslüman toplulukların yine batılı devletlerin propagandaları sonucunda Osmanlı Devleti’nden ayrılmaya başlamaları.
c) Büyük Hıristiyan eyaletlerin müstakil veya muhtar bir statüye kavuşması sonucunda, bu eyaletlerde yaşayan Müslümanların Anadolu’ya göç etmek zorunda kalması ve bu insanların karşı karşıya kaldıkları felaketin uyandırdığı tepki.
d) Avrupa’nın Türkler üzerindeki baskısı ve aleyhte propagandaları.
e) Yabancı dil öğrenen ve Avrupa’ya giden Türk aydınlarının, Avrupalıların Türkler hakkındaki çalışmalarından haberdar olmaları ve bunun onlara vicdanlarında uyandırdığı rahatsızlık.

Bir kültür hareketi olarak başlayan Türkçülük akımı, daha sonra giderek bir siyasi cereyan haline gelmiştir. Osmanlıcılık ve İslamcılık fikir akımlarının Osmanlı Devleti’nin sorunlarını çözmede yeterli olmayacağını düşünen Türkçülük akımı, devletin kurtuluşunu ırk esasına dayalı Türk Milleyetçiliğinin geliştirilmesinde görmüştür. Türkçülük akımını benimseyenlere göre devlet; ancak dili, dini, soyu ve ülküsü bir olan topluma dayanarak ayakta durur. Bunun için de Osmanlı toprakları üzerinde yaşayan Türklerin milli bilince ulaştırılması gerekir. Türkçülük akımına ilmi bir boyut kazandıran Ziya Gökalp’ e göre; Osmanlı Devleti’nin güçlenmesi yeniden yapılanmasına ve hayat tarzına bağlıdır. Bu üç esas üzerinde gerçekleşir. Bunlardan birincisi Türkçü olmaktır. (Dilde, güzel sanatlarda, ahlakta ve hukukta Türk kültürünü devam ettirmek.) İkincisi İslam ümmetinden olmaktır. Üçüncüsü ise Batı uygarlığını benimsemektir. Yani bilimde, teknikte tam bir Batı kafasına sahip olmaktır. Gökalp görüldüğü üzere kültürle, medeniyeti birbirinden ayırmış, kültürde Türk kalmayı savunmuştur.

İttihat ve Terakkiciler, Türkçülük akımını genişleterek, Asya’da yaşayan tüm Türkleri Osmanlı Padişahının yönetimi altında birleştirmeyi amaçlayan Pantürkizm(Turancılık) görüşüne kaymışlardır. Almanların propagandası ile İttihatçılar, bu projeyi gerçekleştirmek gayesiyle devleti I.Dünya Savaşına sokmuşlarsa da, savaşın gidişatı buna imkan vermemiştir. I.Dünya Savaşından sonra Atatürk tarafından daha gerçekçi temellere oturan Anadolu Türkçülüğü savunulmaya başlanmış, Milli Mücadele bu temele dayandırılmıştır.

4-BATICILIK:

Bu üç fikir akımından başka, Batı’da ortaya çıkan fikir ve sistemleri aynen benimseyen Türk aydınlarının savunduğu Batıcılık akımı, ortaya çıkmıştır. Batıcılar kendi aralarında birlik oluşturamamışlardır. Öncülüğünü Celal Nuri’nin çektiği bir grup batıcı, batının sadece teknolojisinin alınması, kültürünün alınmaması tezini savunmuştur. Öncülüğünü Abdullah Cevdet’in çektiği grup ise Batı medeniyetinin tek bir medeniyet olduğunu kabul etmekte, bu medeniyetin olduğu gibi alınmasını savunmaktadır. Bu akım küçük bir çevre ile sınırlı kalmış, fazla taraftar bulamamıştır.


XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ

1. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Kuruluşu ve İktidara Gelmesi:

* * * * Osmanlı Devleti’nin son döneminde içte meydana gelen en önemli olay, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin kurulmasıdır. Bu cemiyetin doğuşu, devrin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik şartlarının bir sonucudur. Cemiyet kısa sürede büyüyüp, gelişerek iktidarı ele geçirmiştir.

* * * *3 Haziran 1889’da Tıp öğrencilerinden İbrahim Temo, İshak Sükuti, Abdullah Cevdet ve Mehmet Reşit tarafından İttihad-ı Osmani Cemiyeti adıyla kurulan cemiyetin kurucuları, Genç Türkler olarak isimlendirilmişlerdir. Kısa sürede Harbiye ve Mülkiyede yayılan bu hareket, cemiyetin varlığının II. Abdülhamit tarafınd

Kurtulus Savasi Cepheler ve Siyasi Olaylar ozet indir

Sevr Antlaşması

Sevr'i Hazırlayan Nedenler

*I. Dünya Savaşı'ndan galip çıkan devletler savaşın ardından Paris'te bir konferans topladı.
*İtilaf Devletleri bu konferansta, toprak paylaşımı yüzünden anlaşamadılar.
*18 Nisan 1920'de San Remo'da İngiltere, İtalya ve Fransa biraraya geldi.
*Bu devletler San Remo kentinde Osmanlı Devleti ile yapılacak antlaşmanın şartlarını belirlediler.
*Bu arada Yunan ordusu Bursa ve Batı Trakya'yı işgal etti.
*İstanbul'da toplanan "Saltanat Şurası" San Remo'da kabul edilen antlaşmayı kabul etti.

Sevr Antlaşması'nın Hükümleri

*İtalya'nın San Remo kentinde kabul edilen ve İstanbul'da "Saltanat Şurası" tarafından kabul edilip 10 Ağustos 1920'de imzalanan Sevr Antlaşması'nın maddeleri şunlardır :

Askeri Hükümler

*Osmanlı Hükümeti 35.000'i Jandarma, 15.000'i özel birlik, 700' padişahın yanındaki güvenlik birliği olmak üzere ancak 50.700 kişilik bir asker bulundurabilecekti. Ordunun ağır silahları, zırhları, uçakları ve donanması bulunmayacaktı.

Azınlıkların Statüsü

*Azınlıkların hakları yasalarla korunacak, göç eden azınlıkların eski yurtlarına dönmeleri sağlanacak, bunların uğradıkları zararlar ödenecek.

Boğazların Durumu

*Boğazlar; savaş ve barış zamanında tüm devletlerin gemilerine açık olacak bir uluslar arası komisyon tarafından yönetilecek, bu komisyonun ayrı bir bayrağı ve ayrı bir bütçesi olacak. Merkezi İstanbul'da bulunan bu komisyonun bir de ordusu olacak.

Kapitülasyonlar Sorunu

*Kapitülasyonlar tüm devletlere tanınacak ayrıca Yunanistan ve yeni kurulacak olan Ermenistan da kapitülasyonlardan yararlanacak.

Mali-Ekonomik Konular

*Mali-Ekonomik konularda İstanbul Hükümeti'nin yetkileri sınırlandırılıyordu. İngiltere, Fransa ve İtalya devletlerinin temsilcilerinden oluşan bir komisyon devletin gelir ve giderini kontrol edecekti.

İngiltere

*İngiltere'ye Musul dahil bütün Orta Doğu veriliyordu.

Kürdistan

*Doğu Anadolu'da bir kısım iller özerk bir Kürt Bölgesi (Kürdistan) oluşturulmak üzere Kürtlere bırakılıyordu.

Fransa

*Fransa'ya Suriye, Adana, Malatya ve Sivas dolaylarını birleştiren bölgeler veriliyordu.

Ermenistan

*Doğu illerinin bir kısmında Ermenistan adında bir Ermeni Devleti kurulacak, bu devletin sınırlarını ABD başkanı Wilson belirleyecek.

İtalya

*İtalya'ya Antalya ve Konya Bölgesi veriliyor ve böylece İtalyanlar İç-Batı Anadolu'nun derinliklerine kadar uzanıyordu.

Yunanistan

*Yunanistan'a İstanbul il sınırına kadar Trakya toprakları ile İmroz ve Bozcaada dahil Ege Adaları verilecek, Ege Bölgesi'nin büyük bir kısmı da İzmir başta olmak üzere Yunanistan'a verilecek.

İstanbul

*İstanbul; Türklerde kalacak ancak azınlık hakları korunmadığı taktirde Türkler'in elinden geri alınacak ve uluslararası bir şehir haline getirilecektir.

Sevr Antlaşması'nın Sonuçları

1. Osmanlı devleti tamamen parçalandı.
2. Osmanlı Devleti Avrupa'nın kontrolü altına girdi.
3. Avrupa Devletlerince "Doğu Sorunu" çözüldü.
4. Mebuslar Meclisi onaylanmadığı için Sevr Antlaşması hukuken geçersiz kaldı.
5. Padişah Sevr'i imzalamakla Misak-ı Milli'ye ters düştü.
6. Halk, yurdu kurtarmak için savaşa karar verdi.

Doğu Sorunu

*Doğu Sorunu, Avrupalı devletlerin 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin parçalanması ve paylaşılması ile ilgili olan soruna verdikleri isimdir. "Hasta Adam Sorunu" olarak da tanımlanan Doğu Sorunu; yakın zamanda sömürge yollarının paylaşımı sorunu olarak da ortaya çıkmıştır.

Sevr Antlaşmasının Hukuken Geçersiz Olması

*Kanuni Esas'de (Osmanlı Anayasası) 1908'de yapılan bir değişiklik ile; "Osmanlı Devleti'nin yaptığı bir antlaşmanın geçerli olabilmesi için Mebslar Meclisi'nin onayından geçmesi gerekir." kuralı getirildi. Bu nedenle Sevr Antlaşması Mebuslar Meclisi'nce onaylanması gerekiyordu. Ancak bu tarihte böyle bir meclis yoktu. Zaten TBMM'de Sevr Antlaşması'nı reddetmişti. Bundan dolayı Sevr Antlaşması hukuken; yani yasalara göre geçersiz bir antlaşmaydı.

Mondros Ateskes Antlasmasi ve Sonrası Uyarilar

Mondros Ateşkes Antlaşması ve Sonrası Uyarılar

http://tarihogretmeni.net.googlepages.com/MondrosAtekesAntlamasveSonrasuyarlar.rar

T.c inkılap Tarihi Ders Notu ozeti tc turk tarihi indir

İnkılap Tarihi Ders Notu Özeti

word

28 sayfa
http://www.4shared.com/file/48788777/daf4849f/nklap_Tarihi.html

Amasya Görüşmeleri ve Protokolü Turkiye Cumhuriyet inkilap Tarihi ve Ataturkculuk indir ders notu donem odevi calis sunum slayt indir

MASYA GÖRÜŞMELERİ ve PROTOKOLÜ (22 Ekim 1919)
Anadolu, İstanbul üzerinde kurduğu bu egemenlikten yararlanmak düşüncesinde idi. M. Kemal yeni hükümetten özellikle Milli Mücadele’ ye karşı olan asker ve sivil yöneticileri görevden almasını, onların yerine Anadolu’daki millicilerin güvenini taşıyan isimlerin getirilmesini, ordunun milli amaçlara uygun olarak yeniden düzenlenmesini ve Meclis-i Mebusan’ın biran önce toplanmasını sağlamasını istiyordu. Anadolu’nun bu istekleri karşısında İstanbul Hükümeti, M. Kemal ile yüz yüze görüşmenin faydalı olacağı kanaatine vararak, Bahriye Nazırı Salih Paşa’ yı Amasya’ya göndermiştir. 16 Ekim 1919’da Hüseyin Rauf ve Bekir Sami Beylerle Sivas’tan hareket eden M. Kemal, iki gün sonra Amasya’ya varmış, 20 Ekim’ de başlayan görüşmeler 22 Ekim’ de sonuçlanmıştır. Bu görüşmeler sonunda taraflar, karşılıklı olarak birbirlerinden bekledikleri hareketleri ve davranış tarzlarını protokoller şeklinde düzenlemişlerdir. Beş protokol halinde düzenlenen bu esasların ilk üçü açık ve imzalı, diğer ikisi ise gizli ve imzasız olarak düzenlenmiştir.

İlk protokolde genellikle İstanbul Hükümeti’nin Anadolu’dan istekleri yer almaktadır. Bu istekler; ordunun siyasetle uğraşmaması, İttihatçılığın ülkede tekrar canlandırılmaması, Temsil Heyeti’nin hükümeti küçük düşürecek beyanlarda bulunmaması, seçimlere müdahale edilmemesi, hükümet aleyhinde yazılar yazılmaması şeklinde ifade edilebilir.

İkinci protokol ise tarafların ortaklaşa kararlaştırdıkları hususları içermektedir. Örneğin; Hıristiyanlara sosyal dengeyi bozacak ayrıcalıkların verilmemesi, Meclisin İstanbul’da toplanmasının uygun olmayacağı hususları gibi.

Üçüncü protokol daha ziyade seçimle ilgilidir. Temsil Heyeti’nin seçimlere müdahale etmemesi, Hıristiyanların seçimlere katılmalarının sağlanması, İttihatçıların Tehcirle ilgili olanlarının seçilmemesine dikkat edilmesi gibi esaslar yer almıştır.

Gizli ve imzasız olan dördüncü protokolde tamamen Temsil Heyeti’nin İstanbul Hükümeti’nden istek ve beklentileri yer almıştır. Bunların başlıcası, görevlerinden alınan ve mahkemeye verilen subaylar hakkındaki emirlerin düzeltilmesi, Malta sürgünleri hakkındaki kararın, kişilerin yargılanmasından sonra verilmesi, İzmir’den Yunanlıların çıkartılması için hükümetin protesto girişimlerinde bulunması, İstanbul’daki zararlı cemiyetlerin yayınlarının engellenmesi, Kuva-yı Milliye’nin mali açıdan desteklenmesidir.

Yine gizli ve imzasız olan beşinci protokolde barış görüşmelerine gönderilecek kurulda bulunması gereken delegelerin isimleri yer almıştır.

Salih Paşa İstanbul’a döndükten sonra taahhüt ettiği bu esasların bir çoğunu yerine getirememiş, ancak Meclis-i Mebusan ‘ın yeniden toplanabilmesi için çalışmaların başlatılmasını sağlamıştır. Ayrıca Amasya Görüşmeleri ile isyancılar olarak nitelendirilen Kuva-yı Milliyecilerin, İstanbul Hükümeti’nce muhatap kabul edilmesi, Temsil Hükümeti’nin varlığının meşrulaşması açısından önemlidir.

TBMM'ye Karsi cikarilan Ayaklanmalar Turkiye Cumhuriyet inkilap Tarihi ve Ataturkculuk indir ders notu donem odevi calis sunum slayt indir

T.B.M.M.'NE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR
Ayaklanmaların Nedenleri
İç Ayaklanmaların Çıkmasında Etkili Olan Unsurlar :
1. Mondros Ateşkes Antlaşması uyarınca Osmanlı ordularının terhis edilmiş olması
2. İstanbul Hükümeti ve işgal kuvvetlerinin Anadolu halkını Milli Mücadele'ye karşı sürekli kışkırtması
3. Savaştan bıkan halkın, askere çağrılma emrine baş kaldırması
4. Kuva-yı Milliye birliklerinin halka kötü davranması

Ayaklanmaların Ortaya Çıkışı
Bizzat İstanbul Hükümeti Tarafından Çıkartılan İsyanlar
TBMM'nin açılmasından sonra Anadolu'daki "Milli Mücadele" yi bastırmak için İstanbul'da bulunan hükümetin destek verdiği bir takım isyanlar ortaya çıkmıştı.

Ahmet Anzavur İsyanı
Eski bir subay olan Anzavur Ahmet, 2 Kasım 1919'da Manyas, Susurluk, Gönen ve Ulubat dolaylarında ayaklandı. Amacı, ulusal direnişi bastırmak ve Çanakkale Boğazı'nın ulusal güçlerin eline geçmesini engellemekti. Ahmet Anzavur ve onun kurduğu "Kuva-yı Muhammediye" birlikleri Çerkez Ethem'in "Kuva-yı Seyyare" birliklerine yenildi ve isyan 16 Nisan 1920 tarihinde bastırıldı.

Kuva-yı İnzibatiye İsyanı
Amacı ; Geyve dolaylarında bulunan Ali Fuat Paşa (Cebesoy)'nın Kuva-yı Milliye Birliklerini ortadan kaldırmak ve İstanbul Boğazı'nın güvenliğini sağlamaktı. 18 Nisan - 25 Haziran 1920 tarihleri arasında süren bu isyan Ali Fuat Paşa tarafından bastırıldı.

İstanbul Hükümeti ile İşgalcilerin Birlikte Çıkarttığı İsyanlar
TBMM'nin açılmasıyla birlikte, Mondros Mütarekesi ile Türk ordularının terhis edilmesinden cesaret alan bazı gruplar, İstanbul hükümeti ve işgalci güçlerden destek alarak Anadolu'nun çeşitli kesimlerinde isyan başlatmıştı.

Yozgat İsyanı
Bu bölgenin ileri gelenleri TBMM'nin açılmasından sonra ayaklandılar. Bu ayaklanma Boğazlayan, Şarkışla, Yıldızeli, Tokat, Zile ve Çorum'a kadar yayıldı. Çerkez Ethem ve Kuva-yı Milli'ye birlikleri 5 Eylül 1920'de başlayan bu isyanı Ekim sonuna doğru bastırmışlardır.

Afyonkarahisar İsyanı
Yunan ajanlarının kışkırtması ile Çopur Musa adında biri isyanı başlattı. Kuva-yı Milliye birlikleri tarafından bastırıldı.

Konya İsyanı
Konya'nın Bozkır ilçesinde çıkan ilk isyanı Kuva-yı Milliye bastırdı. Daha sonra Delibaş Mehmet adında birinin etrafında toplanan halk 2 Ekim 1920'de tekrar ayaklandı. Bu isyan yeni kurulmaya başlayan düzenli ordu tarafından bastırıldı.



Milli Aşiret İsyanı
Urfa'nın Fransızlar'dan kurtarılmasında yararları görülen bu aşiret daha sonra Fransızlar'ın kışkırtmsı sonucunda 8 Haziran 1920'de ayaklandı. Ancak Milli Kuvvetler tarafından bastırıldı.

Bolu-Düzce-Hendek ve Adapazarı isyanı
Boğazları elinde tutmak isteyen İngilizler bu bölgede cahil halkı "din ve halifelik elden gidiyor" diyerek 13 Nisan 1920'de ayaklandırdı. Bu isyanı Ali Fuat Paşa ve Refet Paşa'nın emrindeki Kuva-yı Milliye birlikleri bastırdı.


Azınlıklar Tarafından Çıkartılan İsyanlar
Mondros Mütarekesi ile Anadolu'da yer yer Türk orduları terhis edilmişti. Ortaya çıkan otorite boşluğundan cesaret alan Ermeni ve Rum azınlıklar, işgal kuvvetlerinin de desteği ile isyan etmişti.

Ermeni İntikam Alayları İsyanı
10 Temmuz 1920'de Ermeni İntikam Alayları, Fransızlardan aldıkları destek ile Adana ve dolaylarında ayaklandılar.

Pontus İsyanı
Ege bölgesinden uzak oldukları için doğrudan doğruya Yunan desteğini alamayan Doğu Karadeniz Rumları kendi milli devletlerini kurmak için Trabzon ve dolaylarında Aralık 1920'de ayaklandılar. Bu isyan 1923 yılı başlarında bastırıldı.


Kuva-yı Milliye Taraftarlarınca Çıkartılan İsyanlar
TBMM'nin kurulması ile birlikte, düzenli orduya geçilmişti. Fakat bu durum Anadolu'da bir takım eski "Kuva-yı Milliyecileri" rahatsız etmiş, lider konumundaki kişiler düzenli orduya karşı ayaklanma başlatmışlardı.

Demirci Mehmet Efe İsyanı
Aralık 1920'de düzenli orduya karşı çıkan bu ayaklanma Refet Bey (Bele) tarafından bastırıldı.

Çerkez Ethem İsyanı
Çerkez Ethem, emrindeki Birinci Kuva-yı Seyyare (gezici kuvvet) ile oldukça güçlenmiş ve Ankara'yı ele geçirip Kurtuluş Savaşı'nın lideri olmak istemişti. Çerkez Ethem bu amacına ulaşmak için elindeki kuvvetlerin düzenli orduya dönüştürülüp, Mustafa Kemal'e bağlanmasına karşı çıkyordu. 27 Aralık 1920'de Yunanlılarla anlaşarak düzenli orduya saldırdı. Batı Cephesi Komutanı Albay İsmet Bey (İnönü) bu isyanı bastırdı.

inkilap Tarihi Ders Notlari Turkiye Cumhuriyet inkilap Tarihi ve Ataturkculuk indir ders notu donem odevi calis sunum slayt indir

http://rapidshare.com/files/5075670/_nkilap_tar_h__ders_notlari1.doc.html

Son Osmanli Meclis-i Mebusan'inin Acilmasi ve Misak-i Milli Turkiye Cumhuriyet inkilap Tarihi ve Ataturkculuk indir ders notu donem odevi calis sunum

SON OSMANLI MECLİS-İ MEBUSAN’ININ AÇILMASI
VE
MİSAK-I MİLLİ
Seçilen 168 milletvekilinden, İstanbul’a ulaşabilen 72’sinin katılımıyla 12 Ocak 1920 günü çalışmalarına başlayan Meclis-i Mebusan’ın üyelerinden biri de Erzurum milletvekili olarak seçilmiş olan M. Kemal’dir. Ancak M. Kemal İstanbul’a gitmeyi ve Meclis-i Mebusan’ın çalışmalarına katılmayı düşünmemiştir. Daha önce Sivas Komutanlar Toplantısı’nda alınan kararlar gereğince, İstanbul’a gidecek olan milletvekilleriyle M. Kemal’in Ankara’da görüşmesi, milletvekillerinden M. Kemal’i İstanbul’daki Meclis-i Mebusan’ın başkanlığına gıyaben seçtirmelerinin istenmesi, Milli Teşkilatın şimdiye kadar kongrelerde aldığı kararları mecliste onaylatacak “Müdafaa-i Hukuk Grubu” adıyla bir grup oluşturmalarının sağlanması kararlaştırılmıştı.

Anadolu’dan gelen milletvekilleri, meclis çalışmalarına başladıktan sonra M. Kemal’i gıyaben meclis başkanlığına seçtirmeyi başaramamışlardır. Mecliste tavsiyeler doğrultusunda Milli Mücadele’ yi destekleyen milletvekilleri bir grup oluşturmuşlardır. Ancak grubun adına tembih edildiği gibi Müdafaa-i Hukuk değil de, “Felâh-ı Vatan Grubu” adı verilmiştir. Felâh-ı Vatan Grubu’ nun meclise getirdiği, Temsil Heyeti’nin kurtuluş için ileri sürdüğü fikirler, grubun 22 Ocak 1920 tarihli gizli oturumunda ele alınarak son şekline kavuşturulduktan sonra, 28 Ocak 1920 günkü gizli oturumunda oy birliğiyle kabul edilmiştir. Böylece Misak-ı Millî adı verilen belgenin Meclis-i Mebusan tarafından kabul edilmesiyle milli kurtuluş hareketi tam anlamıyla hukukî kimlik kazanmıştır.

Misak-ı Millî metninde yer alan kararlar şunlardır:

1) Osmanlı Devleti’nin Mondros Mütarekesini imzaladığı 30 Ekim 1918 tarihinde İtilâf Devletleri’nin işgali altında bulunan Arap çoğunluğun yaşadığı Osmanlı topraklarının geleceği, halkın serbestçe verecekleri oy ile belirlenmelidir. Bunun dışında, mütareke sınırları içinde kalan Türk ve İslâm ahalinin yaşadığı kısımlar hiçbir şekilde parçalanamaz bir bütündür.
2) Daha önce halk oyu ile anavatana katılmış olan Kars, Ardahan, Batum için gerekirse yeniden halk oyuna gidilmelidir.
3) Türklerle yapılacak barışa bırakılan Batı Trakya’nın durumu da, yine bölge halkının hür iradesi ile belirlenmelidir.
4) İstanbul ile Marmara Denizi’nin güvenliğinin tam olarak sağlanması şartıyla, boğazların dünya ticaret ve ulaşımına açılması konusu da, bizimle birlikte ilgili devletlerin ortaklaşa verecekleri karar geçerli olacaktır.
5) İtilâf Devletleri ile düşmanlarımız ve bazı ortakları arasında kararlaştırılmış olan anlaşma esasları çerçevesinde azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki Müslüman halkın aynı haklardan yararlanmaları şartıyla tarafımızdan kabul edilecektir.
6) Milli ve İktisadi gelişmemizin gerçekleşmesi ve daha düzenli bir irade şeklinde işleri yürütmemizi sağlayabilmek için, her devlet gibi bizim de gelişmemizin sağlanmasında tam bir serbestliğe sahip olmamız, varlı ve yaşamımızın esasıdır. Bu nedenle siyasi, iktisadi, sosyal gelişmemize engel olacak unsurlara karşıyız. Borçlarımızın ödeme şartları da, bu esaslara ters düşmemelidir.

Osmanlı Mebusan Meclisi’nde Misak-ı Millî adıyla alınan kararlar bunlardır. Meclis toplanma aşamasındayken İngilizler ile ciddi bir problem yaşanmamıştır. İngilizler 1920 yılında Türklerle kalıcı barış yapmayı düşündükleri için, meclisin açılmasına, bu anlaşmanın meclis tarafından onaylanarak hukuki prosedürün tamamlanması açısından sıcak bakmışlardır. Çünkü İngilizler toplanacak meclisten teslimiyet kararına onay çıkacağı düşüncesindedirler.

İSTANBUL’UN İŞGALİ ve MECLİS-İ MEBUSAN’IN DAĞITILMASI
Meclis-i Mebusan, Misak-ı Milli kararlarını bir süre tehlikeli olacağı düşüncesiyle Türk ve dünya kamuoyuna duyurmamıştır. 17 Şubat 1920’de Misak-ı Millî kararları ilan edilmiştir. Meclis-i Mebusan’ dan teslimiyet kararı çıkmasını beklerken, Misak-ı Millî adı altında bir nevi bağımsızlık beyannamesinin çıktığını gören İngilizler, bu gelişmeden doğrudan Anadolu’daki Milli Mücadele taraftarlarıyla arası iyi olan Ali Rıza Paşa hükümetini sorumlu tutmuşlardır. Ali Rıza Paşa hükümeti artan baskılar yüzünden istifa etmek zorunda kalmıştır. İngilizler bununla da kalmayarak, 13 Kasım 1918’den beri fiilen işgalleri altında bulundurdukları İstanbul’u 15/16 Mart 1920 gecesi resmen işgal etmişlerdir. Aynı gün meclisi de basan İngilizler, ele geçirdikleri milletvekillerini Malta’ya sürmüşlerdir. Son Osmanlı Meclisi’nin İngiliz işgal ve baskınından kurtulabilen vekilleri 18 Mart 1920’de meclis çalışmalarını süresiz ara verilmesi kararı almışlardır.

Son Osmanlı Mebusan Meclisinin Toplanması(12 Ocak 1920)

* Son Osmanlı Mebusan Meclisi 12 Ocak 1920’de açılmıştır.
* M.Kemal, Müdafaa-i Hukuk Grubu’nu oluşturarak kendi fikirlerinin Mebusan Meclisi’nde kabul edilmesini ve meclise başkan seçilmeyi istemiştir.
* Mebusan Meclisi Müdafaa-i Hukuk Grubu’nu tanımamış, bunun yerine Felah-ı Vatan Grubu oluşturulmuştur.
* Meclis M.Kemal’i başkan seçmemiştir.
* Mebusan Meclisi padişaha bağlı gibi hareket etmiştir.
* Mebusan Meclisi, esaslarını M.Kemal’in belirlediği Misak-ı Milli kararlarını kabul etmiştir (28 Ocak 1920).

Misak-ı Milli(28 Ocak 1920)

1. Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, asla parçalanamaz.
2. Arap topraklarının geleceği için halkın oyuna başvurulacaktır.
3. Batı Trakya halkının geleceğini halk kendi oyuyla belirleyecektir.
4. Elviye-i Selase’nin (Üç il; Kars, Ardahan ve Batum) geleceği için halk oyuna başvurulacaktır.
5. İstanbul ve Marmara Denizi güvenlik altına alınmalıdır.
6. Boğazlar konusunda diğer devletlerle yapılacak anlaşmalarla alınan kararlar uygulanacaktır.
7. Azınlıklara, komşu ülkelerdeki müslüman azınlıklara verilen haklardan daha fazla hak verilemez.
8. Kapitülasyonlar kesinlikle kabul edilemez.
9. Bağımsızlığımızı ve ekonomik gelişmemizi engelleyecek hiçbir sınırlandırma kabul edilemez.


Misak-ı Milli’nin Önemi:

* Misak-ı Milli ile milli ve bölünmez Türk vatanının sınırları çizilmiştir.
* Bağımsızlık yolunda önemli bir adım atılmıştır.
* Erzurum ve Sivas kongreleri kararları Mebusan Meclisi tarafından da kabul edilmiştir.
* Türk Ulusu bağımsızlık bilincine ulaşmıştır.
* Misak-ı Milli ile belirlenen sınırlar, Lozan Barış Antlaşması ve sonrasında bugünkü sınırlarımız oluşturulmuştur.
* Misak-ı Milli’nin kabul edilmesi ile İtilaf Devletleri İstanbul’u işgal etmiş ve Mebusan Meclisi basılmıştır (16 Mart 1920).
* Mebusan Meclisi’nin kapatılması TBMM’nin açılmasının zeminini hazırlamıştır.

SON OSMANLI MEBUSAN MECLİSİ VE MİSAK-I MİLLİ
Amasya Görüşmeleri'nde alınan karar gereği Ali Rıza Paşa Hükümeti Mebusan Meclisi'nin toplanmasını kabul etti. Meclis seçimlerinin yapılmasına başlandı (7 Kasım 1919).
Mustafa Kemal, meclisin İstanbul'da toplanmasını istemiyordu. İstanbul Hükümeti, anayasada (Kanun-u Esasi) meclisin ancak başkentte toplanacağı, maddesinin bulunduğunu öne sürdü. Bu nedenle meclisin İstanbul'da toplanması kesinlik kazandı. Meclis için yapılan seçimleri genelde Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerine üye olanlar kazandı. Mustafa Kemal de Erzurum'dan milletvekili seçildi. İtilaf Devletleri kendi aleyhlerinde bir karar çıkmasını beklemedikleri için seçimlere ve meclisin toplanmasına engel olmadılar.
Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyesi olan milletvekilleri İstanbul'a gitmeden önce Ankara'da bir araya geldiler. Mustafa Kemal milletvekillerinden şunları yapmalarını istedi.
v Erzurum ve Sivas Kongrelerinde alınan kararların mecliste kabul edilmesini sağlamak,
v Mecliste milli kararların alınması için Müdafaa-i Hukuk Grubu kurmak.

MİSAK-I MİLLİ'NİN İLANI (28 OCAK 1920)
Meclisin açılmasının ardından Milli Mücadele yanlısı milletvekilleri Felah-ı Vatan (Vatanın Kurtuluşu) adında bir grup kurdular. Daha önce Amasya Tamimi, Erzurum ve Sivas Kongrelerinde kabul edilen ilkeler doğrultusunda bir bildiri hazırladılar. Misak-ı Milli (Milli Ant) adı verilen bu belge 28 Ocak 1920'de Osmanlı Mebusan Meclisi'nde kabul edildi.

Misak-ı Milli Kararları
1. Osmanlı Devleti'nin Mondros Mütarekesi'ni imzaladığı 30 Ekim 1918 tarihinde düşman ordularının işgali altında bulunan Arap memleketlerinin durumunun, halkın serbestçe verecekleri oya göre belirlenmesi gerekir. Bu mütareke hududu içinde Türk ve İslam çoğunluğu bulunan kısımların tümü hiç bir şekilde ayrılık kabul etmez bir bütündür.
UYARI : Burada Arap ülkeleri Osmanlı Devletine mi katılacak yoksa bağımsız mı olacak? Buna Arap halkının karar vermesi istenmektedir. Bu kararla vatanın sınırları kesin olarak saptanmış oluyor. Sınırlar belirlenirken Mondros ve Türk çoğunluğu ölçüt alınıyor. Yani, Mondros'tan sonra işgal edilen yerlerden İtilaf Devletleri çekilmelidir ve Türk çoğunluğu nerede ise orası Türklere bırakılmalıdır.

2. Halkı ilk serbest kaldıkları zamanda başvurdukları halk oylaması ile anavatana katılmış olan "üç liva" yani Kars, Ardahan, Batum için gerektiğinde serbestçe yeniden halk oylamasına başvurulmasını kabul ederiz.
UYARI : Buralarda Türk çoğunluğu olduğu için böyle bir halk oylaması istenmiştir. Bu kararda verilmek istenen mesaj : "Bu illerde Türklerin olmadığını iddia ediyorsanız, geliniz halka soralım, hangi devletin sınırları içinde kalmak istediklerine onlar karar versin."

3. Türkiye barışına bırakılan Batı Trakya'nın Hukuki durumunun saptanması da halkın tam bir hürlükle verecekleri oya uygun olmalıdır.

4. Hilafet merkezi ve Osmanlı Devleti'nin başkenti olan İstanbul şehriyle Marmara denizinin güvenliği, her türlü tehlikeden uzak olmalıdır. Akdeniz ve Karadeniz boğazlarının dünya ticaret ve ulaşımına açılmasında, bizim ve diğer bütün ilgili devletlerin vereceği karar geçerlidir.

5. Azınlık hakları, komşu memleketlerdeki Müslüman halkın aynı haktan yararlanması şartıyla tarafımızdan kabul ve temin edilecektir.
UYARI : Burada, ülkede yaşayan Müslüman olmayan halkın korunacağı ve onlara çeşitli haklar tanınacağı belirtilmiş, ancak aynı haklardan Balkanlar'da bulunan Müslüman halkın da yararlanması istenmiştir.

6. Her devlet gibi bizim de tam bağımsızlığa ve serbestliğe ihtiyacımız vardır. Bu, yaşamımızın ve geleceğimizin temel kuralıdır. Bu nedenle siyasi, adli ve mali gelişmemizi önleyecek sınırlamalar kabul edilemez. Borçlarımızın ödenmesi de kurallara aykırı olamaz.
UYARI : Bu karar şu anlama gelmektedir. Misak-ı Milli tam bağımsızlığı amaçlayan bir belgedir. Siyasal, adli ve mal gelişmemizi engelleyecek hiç bir şart kabul edilmez denilmekte, kapitülasyonlar, manda ve himaye açıkça reddedilmiştir. Borçlarımızın ödenmesi, bağımsızlık anlayışımıza aykırı olamaz denilmekle de Düyun-u Umumiye'ye karşı çıkmıştır.

Misak-ı Milli'nin Kabul Edilmesinin Sonuçları
Misak-ı Milli ile Türk ülkesinin sınırları kesin olarak çizildi.
Milli Mücadele-nin hedefi tam bağımsızlık olarak belirlendi.
İtilaf Devletleri, 16 Mart 1920'de İstanbul'u işgal etti.
Mebusan Meclisi kapatıldı, milletvekilleri ve aydınlar tutuklandı.